Windows Formları ve Özellikleri

C# programlama dili ile Windows tabanlı bir uygulama gerçekleştirmek için Visual Studio 2019 programını başlattıktan sonra sırasıyla Yeni Bir Proje Oluştur seçeneğini işaretleyerek karşımıza gelen ekrandan Windows Forms Uygulaması (.Net Framwork)’ü seçmemiz gerekmektedir.

Windows formlar genel olarak iki ana başlık altında incelenmektedir. Bunlar SDI (Single Document Interface) formlar ve MDI (Multiple Document Interface) formlardır.

SDI formlar başka bir forma ihtiyaç duymaksızın tek başına çalışabilen bir yapıdadırlar.

MDI formlar bir ana pencere altında bu ana pencereye bağlı olarak bir veya birden fazla çocuk pencere çalıştırabilen yapılardır.

Özellikler paneli ile formumuza ait özellikleri görebilme ve değiştirebilme imkânına sahibiz.

Text Özelliği formun başlık çubuğunda görüntülenen isminin ayarlandığı özellik seçeneğidir. Ancak burada dikkat etmemiz gereken nokta bu isim sadece projemizin tasarım kısmındaki isimdir. Text özelliği haricinde bir değişiklik yapılmadıysa kod editöründe çalışırken formumuzun ismi programın varsayılan olarak atadığı (Form1, Form2 vb.) isimdir.

ControlBox özelliği program çalışırken anlaşılabilecek bir yapıdadır. Mantıksal olarak değer alabilen iki seçenek söz konusudur. Bunlardan biri True (doğru veya 1) diğeri ise False (yanlış veya 0) değeridir.

Enabled özelliği Controlbox özelliğinde olduğu gibi True ve False şeklinde iki farklı değer alabilen mantıksal bir büyüklüktür. Enabled özelliğinin True olması durumunda form aktif konumdadır ve formun üzerindeki nesneler ile işlem yapılması mümkündür. Formun enabled özelliğini false yapacak olursak bu defa form pasif konuma geçecektir. Bununla birlikte forma yerleştirdiğimiz nesneler de aynı şekilde pasif konumda olacaktır.

Font özelliği ile form üzerindeki nesnelere ait text özellikleri, form üzerindeki yazı stilleri, yazı font özellikleri ve yazı boyutu istenilen ölçüde ayarlanmaktadır. Böylelikle form ve form üzerindeki nesneler belirlenen parametreler doğrultusunda görüntülenmektedir. Bu değişiklikleri gerçekleştirmek için font özelliğinin sağ tarafında bulunan … butonuna tıklamak gerekmektedir.

AutoScroll özelliği form üzerinde bulunan nesnelerin çok fazla olması durumunda veya kullanıcının form alanını tutamaçlar yardımıyla daralttığı durumda yatay ve dikey kaydırma çubuklarının aktif veya pasif olmasını sağlamaktadır.

Form üzerindeki nesneler hizalanırken, tasarım yapıldığı süre içinde formun kilitli olması istenebilir. Böyle bir durumda locked özelliğine ait değer true olarak ayarlanmalıdır. Bu durumda formun konumu ve boyutu programcı tarafından değiştirilemez.

StartPosition özelliği ile projeye ait başlangıç formunun ilk açılıştaki ekran üzerinde konumlanacağı alana yönelik ayarlamalar yapılmaktadır. Bu işlem starposition özelliğinin 5 farklı seçenek sunmasıyla gerçekleştirilmektedir. Bu seçenekler sırasıyla: Manual, CenterScreen, WindowsDefaultLocation, WindowsDefaultBounds ve CenterParent seçenekleridir.

Projelerimizde hazırlanan formların çalışma esnasında tam ekranı kaplaması, simge durumunda küçülmesi veya görev çubuğunda görünmesiyle ilgili özellikler ayarlanabilmektedir. Bu durumda özellikler panelinde bulunan MaximizeBox, MinimizeBox ve WindowState özelliklerini kullanmamız gerekmektedir.

Opacity özelliği 0-100 arasında değer alabilen bir yapıdadır. Aksi değerler girildiği takdirde hata mesajı vermektedir. İşlerliğinden bahsedecek olursak, formumuzun saydamlığını ayarlamamıza imkân sağlamaktadır. En küçük değer olan sıfır değerini yazdığımızda formun arkasında ne oluğunu tam olarak görebiliriz ancak forma ait işlemlerimizi gerçekleştirme noktasında güçlük çekebiliriz. Yüz değerini yazdığımızda ise formun arkası görülmemektedir.

ShowInTaskbar özelliği projemizin simgesinin çalışma esnasında görev çubuğu üzerinde bulunup bulunmayacağını ayarlamamıza imkân sağlar. True veya False olmak üzere iki farklı değer alabilir. ShowInTaskbar özelliği True olarak ayarlandığında proje simgesi görev çubuğu üzerinde görüntülenmektedir. Aksi takdirde proje simgesi görev çubuğunda görünmeyecektir.

AcceptButton ve CancelButton Özellikleri: Projelerimizde bazen ilgili kutucukları klavye ile doldurup onay işlemi vermemiz gerekebilir. Durum tersi şeklinde ilerleyerek iptal etmemiz de söz konusu olabilmektedir. Bu gereklilikler karşısında onay ve iptal işlemleri için formumuza butonlar yerleştiririz. Burada kullanacağımız özellik bu butonları fare yardımı kullanmadan işlevsel yapmamızı yani klavyeden ayrılmadan onaylamamızı veya iptal etmemizi sağlayacaktır.

BackColor özelliği, formun arka plan rengini değiştirme gereği duyulduğunda kullanılan bir özelliktir. Bu özelliğin yanındaki oka tıkladığımızda Custom, Web ve System olmak üzere üç sekme altında bize renk alternatifi sunmaktadır.

Cursor Özelliği: Fare işareti, yapacağı göreve veya bulunduğu duruma göre farklı şekillerde olabilmektedir. Projemizin çalışması esnasında fare ile form üzerinde gezinirken farenin görünmesini istediğimiz şekli belirlemeye yarayan özellik cursor’dür.