Yiyecek- İçecek Sektörü

İnsanlar ilk seyahatlere başladığı andan itibaren yeme-içme ihtiyaçları da ortaya çıkmıştır. Bu ihtiyaç aynı zamanda seyahat içinde konaklama ihtiyacı ile paralellik göstermiştir. Dolayısıyla konaklama tesislerinin yanında yeme-içme ihtiyaçları doğrultusunda hizmet sunan yapılar da ortaya çıkmıştır. Başlangıçta hem konaklama hem de yeme-içme hizmetlerinin aynı yerde sunulduğu ilkel yapılar ortaya çıkarken, bu yapılar zamanla gelişerek daha özellikli yapılar haline gelmiştir. Öncelikli olarak seyahat edenlerin barınabilecekleri yerler inşa edilmiş, sonrasında yemek yemeleri de sağlanmıştır.

Turizmde Yiyecek-İçeceğin Yeri

Turizm eylemi; temelde, seyahat ve geçici konaklamayı kapsamaktadır. Bu sürecin tamamında ise insanların gidermesi gereken zorunlu bir ihtiyaç daha ortaya çıkmaktadır. Bu, yeme-içme ihtiyacıdır ve gün geçtikçe turizm içerisinde daha önemli hale gelmektedir. Öyle ki günümüzde yiyecek-içecek sektörü, turizm endüstrisi içerisinde konaklamadan sonra gelen en önemli ikinci sektör konumundadır.

Yiyecek-İçecek Sektörünün Tarihsel Gelişimi

Tarihsel olarak yiyecek-içecek sektörünün gelişimi incelendiğinde yol güzergâhları üzerinde kervansaray ve hanların bu görevi üstlendiği görülmektedir. Bu işletmeler, konaklamanın yanında standart yemekler servis ederek seyahat edenlerin temel ihtiyaçlarını karşılamışlardır. Daha sonra yiyecek-içecek hizmeti sunmak amacıyla konaklama tesislerinden bağımsız bir şekilde faaliyet gösterecek işletmeler kurulmaya başlanmıştır. Bugünkü anlamda ilk yiyecek-içecek işletmesi 1765 yılında Paris’te açılmıştır. Günümüze gelindiğinde yiyecek-içecek işletmeleri, sadece yol güzergâhlarında seyahat edenlerin yeme-içme ihtiyaçlarının karşılanması amacından sıyrılmış, bu ihtiyaçta olan herkese hitap edecek şekilde yerleşim merkezlerinde de bağımsız yiyecek-içecek işletmeleri kurulmaya başlanmıştır.

Yiyecek-İçecek İşletmelerinin Sınıflandırılması

Yiyecek-içecek işletmelerinin çeşitli ölçütler dikkate alınarak sınıflandırıldığı görülmektedir. En genel sınıflandırma için işletmenin amacına göre sınıflandırılmasıdır. Burada temel olarak işletmeler kâr amaçlı ya da kâr amacı olmayan işletmeler şeklinde ikiye ayrılmaktadır. Kâr amaçlı işletmelerin bazısı pazarın tamamına hitap ederken (bağımsız, zincir, konaklama bünyesindeki işletmeler), bazı işletmeler ise sınırlı bir pazara (ulaşımda, kulüpler ve kurumlar bünyesinde) hitap etmektedir. Kâr amacında olmayan yiyecek-içecek işletmeleri ise kurumsal (hastanelerde, askeriyede, okullar ve üniversitelerde) ve endüstriyel işletmeler (fabrikalar, bankalar, holdingler) olarak ikiye ayrılmaktadır.

Yiyecek-İçecek İşletmelerinde Dikkate Alınması Gereken Faktörler

Yiyecek-içecek işletmelerinin amaçlarına ulaşmak için dikkat etmesi gereken soyut ve somut faktörler mevcuttur. Bunlar arasında en temel olanlar ise fiyat, paranın değer karşılığı, servis düzeyi, iç tasarım, atmosfer, ulaşılabilirlik ve personeldir.

Yiyecek-İçecek Sektöründe Yeni Eğilimler

Yaşam şartlarının ve anlayışın değişimi ile birilikte yiyecek-içecek sektöründe yeni eğilimler ortaya çıkmıştır. Kendilerini farklılaştırarak müşterilerine benzersiz deneyimler yaşatmayı amaçlayan tematik restoran işletmeciliği; çevreye duyarlı, çevre dostu yeşil restoran uygulaması; yerel yiyeceklerin ve içeceklerin korunması, gelecek nesillere aktarılması amacıyla ortaya çıkan slow food akımı ve coğrafi işaretleme uygulaması; yiyecek-içeceklerin kimyasını inceleyen moleküler gastronomi; farklı ulusların mutfak kültürlerini harmanlayarak yeni bir tat ortaya çıkaran füzyon mutfak; kırmızı etin ve deniz ürünlerinin bir arada servis edildiği surf&turf akımı; yiyecek-içeceklerin menülerde, reklamlarda, afişlerde görsel olarak sunulması amacıyla profesyonelce fotoğraflandığı yiyecek fotoğrafçılığı; katılımcılarına tadım, uygulama, bilgi sağlama, alış-veriş yapabilme gibi gastronomi deneyiminin tamamını yaşatmayı amaçlayan gastronomi festivalleri yiyecek-içecek sektöründe ortaya çıkan yeni eğilimlerden birkaçıdır.