Portre Fotoğrafı

Kelime olarak “kopyasını yapmak” anlamına gelen portre, Eski Türkçe’de “şebih” adını almış, daha sonra ise “tasvir” kelimesi ile tanımlanarak bir şeyin ayrıntılarıyla anlatılması, resmedilmesi anlamında kullanılmıştır.

Portre, bir kişinin model alınarak onun yüzünün fiziksel ve ruhsal tasvir edilmesiyle ortaya çıkan ifadesinin resim, heykel, fotoğraf gibi sanat alanlarına uygulanarak ve bu sanat alanına ait araç -gereçlerle oluşturulması sonucu elde edilir.

Sadece sanatsal olarak düşünülemeyecek portrenin tarihine bakıldığında ilk kabul edilen portre resmi, 27.000 yıllık olduğu tahmin edilen, Fransa'da Angoulême yakınlarındaki Vilhonneur mağarasında keşfedilen duvar resmidir.

Milattan sonra 1. ve 3. yüzyıllar arasında Mısır’ın Fayyum Bölgesi’nde keşfedilen portreler ise İlkçağ mağara resimlerinden farklı olarak ahşap panolar veya keten kumaşlar üzerine resmedilerek ölen kişinin mezarı başına yerleştirilmişlerdir. Orta sınıf veya sıradan insanlara ait olan Fayyum Portreleri’nin yapılmasındaki amaç ölen kişiye öteki dünyada eşlik edecek bir kimlik verilmesidir.

Portre fotoğraf, fotoğrafın icat edilmesiyle birlikte kişinin karakteristik ve psikolojik özelliklerini yansıtmanın yanı sıra hem ölüme karşı bir direniş hem de tarihe tanıklık eden bir belge özelliği taşımaktadır.

Portre fotoğrafı, geçmişin izlerini geleceğe taşır.

Portre fotoğrafı kanıt niteliğinde belge özelliği göstermektedir.

Portre fotoğrafı çekilmiş olduğu dönem hakkında ipuçları verir.

Portre Fotoğraf Türleri

Büst portre: Bu çekim tipinde portre tamamıyla yüze odaklıdır ve kadraj yüzü ortaya çıkarmak için tasarlanmıştır.

Bel Portre: Çok fazla tercih edilen bu portre türünde bel hizasından başlayıp yine başın üstüne kadar olan bölgeyi içerecek şekildeki uygun açıyla yapılır.

Bütün Boy Portre: Çerçevelemenin yan veya dik olabildiği bu türde ayakuçlarından başlayıp başın üst kısmını da içine alacak şekilde yapılan portre çekimidir.

Grup Portreleri: Bu türde ise çok sayıda kişinin aynı fotoğraf karesinde yer alması söz konusudur.

Mekân Portreleri: Portre çekiminde işin içine mekân da girdiği için portrenin en iyi anlatan çekim türüdür.

Portre Çekiminde Yüz Tipleri

Tüm Yüz: Genelde evrak gibi resmî belgelerde kullanılmak üzere çekilen bir portre çekim türüdür.

2/3 Yüz: Kişinin yüzünün yarım yandan çekilmesiyle ortaya çıkan portre türüdür.

Profil Yüz: Kadrajda sadece portrenin görüntüsünün olduğu çekim şeklidir.

Portre Fotoğraf Çekiminde Kullanılan Aydınlatma Biçimleri

Merkez Işıklandırma: Cephe veya düz ışık olarak da geçen bu türde çekilecek kişinin tam karşısından yani fotoğraf makinesinin arkasından veya yanından verildiğinden gölge oluşumu sağlanamayacağı için derinlik hissi söz konusu değildir.

Merkez Dışı Işıklandırma: Portrenin sağından veya solundan 15 veya 20 derecelik açı verilerek yüzün bir kısmının aydınlatılarak diğer kısmının gölgede kalması sağlanır.

Çapraz Işıklandırma: Portrenin sağından veya solundan 45 derecelik açıyla gelen bu aydınlatma tipi, portreye belirgin özellikler sağlamak için kullanılır.

Yan Işıklandırma: Portrenin sağından veya solundan 70 ila 90 derecelik açıyla aydınlatma verilen bu tür, portrenin bir yanının tamamen aydınlık diğer yanının tamamen karanlık kalmasına neden olur.

Yan Arka Işıklandırma: 115 derecelik açıyla kullanımı tercih edilen bu ışıklandırma, portreyi özel ışıklı alanlar yaratarak ortaya çıkarır.

Kenar Işıklandırma: Portenin sağından veya solundan 135 derecelik açıyla gelen ışık, portreyi tamamen gölgede bırakacak şekilde ve portreyi etkili bir şekilde ortaya çıkarmak için kullanılır.

Ters Işıklandırma: Portrenin arkasından 180 derecelik açıyla verilen ışık, portrenin ön tarafının gölgede olmasını sağlar.