Doğa Fotoğrafçılığı

Doğa fotoğrafçılığın tanımı doğa kavramına yüklenen anlamla yakından ilişkilidir. Sözlük anlamına bakacak olursak doğa "insanın biçimlendirdiği, etkilediği kuruluşlara (kültürle) karşıt olarak kendiliğinden oluşan, biçimlenen” kavramlarıyla tanımlanır. Bu tanıma uygun olarak da doğada canlı veya cansız etrafımızda bulunan bir ögeyi çektiğimiz her fotoğrafı bu türün içine almamamız gerekmektedir. Canlı doğa tüm yabani hayvan ve bitkileri kapsarken cansız doğa dağlar, bulutlar, göller, kanyonlar, vadiler gibi insan eli değmemiş coğrafi ve jeolojik şekilleri ve onların oluşturduğu alanları kapsamaktadır. İnsan ve insana ait unsurlar genel olarak bu karenin içerisinde olması uygun olmamakla bilirlikte bazı durumlarda merkeze alınmadığı sürece hoş karşılanabilmektedir. Canlı ve cansız doğa ayrı ayrı olarak çekilebildiği gibi birlikte kompozisyon oluşturduğu doğa fotoğrafları da bulunmaktadır.Fotoğrafının konusunu da yapay olmayan doğal varlıklar oluşturmaktadır. Doğa fotoğrafçılığı kendi içerisinde ve diğer fotoğraf türleri ile bazı bölümlere ayrılmaktadır.

Urban (Kent) Fotoğrafçılığı: Bunlardan ilki kent fotoğrafçılığı olarak bilinen urban fotoğrafçılık türünün doğa fotoğrafı çekilen dalıdır. Sadece vahşi yaşam ya da kırsal alanlar da değil içinde yaşadığımız ortamda hâlâ daha doğal fotoğraf çekimi için bize fırsatlar sunmaktadır. Doğa fotoğrafçılığı sadece kırsal alanlarda yaşayan insanlara ait bir ayrıcalık değildir.

Manzara Fotoğrafçılığı: Bu fotoğrafçılık türü doğa fotoğrafında önemli bir yer tutmaktadır. İster amatör ister profesyonel olsun isterse de sıradan geziye çıkmış biri olsun güzel bir manzara gördüğünde kayıtsız kalmayıp deklanşöre basmaktadır. Burada önemli olan ölçüt daha önce de belirtiğimiz gibi çekmiş olduğumuz manzaraya insan eli ile bir müdahalenin olmamasıdır.

Vahşi Yaşam Fotoğrafçılığı: Vahşi yaşam fotoğrafçılığı en basit ve temel anlatısı ile nesneyi bulunduğu ortamda yakalayıp donuk kareye almaktır. Burada dikkat edilmesi gereken vahşi doğada çekilen, özelikle hayvan fotoğraflarında, zarar görmeyecek bir biçimde kendinizi konumlandırmaktır.

Makro Doğa Fotoğrafı: Makrolar doğa fotoğrafçılığında tercih edilen ve sevilen fotoğraf çekim türleri arasındadır. Bu tekniğin dikkat çeken özelliği, gözle göremeyeceğimiz ya da zor ayırt edeceğimiz ayrıntıların kolaylıkla görebileceğimiz biçimde büyülterek bizlere sunmasıdır. Makro doğa fotoğraflarında daha çok küçük böcek fotoğrafları ile taş, ağaç, bitki gibi ögelerin dokularına yoğunlaşıldığı görülmektedir.

Panoramik Fotoğraf: Birden fazla çekilen yatay veya dikey kadrajdaki fotoğrafların birleştirilerek oluşturulduğu geniş açıları elde edebildiğimiz bir fotoğraf çekim tekniğidir. Geçmişte tek seferde panaromik çekim yapmamıza olanak sağlayan filmli analog makineler bulunduğu gibi günümüzde de hemen her kompakt makinede bu özelliği bulabiliriz. Eğer çekeceğimiz bir doğa ya da manzara fotoğrafında kullanacağımız lens bu alanı içine alamıyorsa panoramik fotoğraf tekniğini tercih edebiliriz. Böylece makine sabit bir şekilde tutularak 360 derece çekim yapılmaktadır.

Doğa Fotoğrafçılığında Çekim Teknikleri

Doğa fotoğrafları genellikle fotoğrafçının ışık, hareket, açı gibi koşulları kontrol edemediği fotoğraflardır. Bir stüdyo ortamında her şey fotoğrafçının denetimi altına girer. Mimari fotoğraflarda az çok ne tür teknik bir durumla karşılaşılacağı tahmin edilip hazırlık yapılabilir. Doğa fotoğraflarında ise kompozisyonu oluşturan bileşenlerin neredeyse tamamı bağımsızdır. Bu nedenle makine ayarları, teknik ekipman ve destekleyici malzemenin kullanımı son derece önemlidir.

Filtreler: Objektifin önünde yer alarak film yüzeyine ulaşan ışığı, objektife girdiğinde düzenleyen araçlardır. Her renk filtre kendi rengini geçirip diğerlerini emmektedir. Doğa fotoğrafında içinde bulunacağımız şartları da dikkate alarak koruyucu filtreler bulundurmalıyız.

Objektifler: Doğa fotoğraf çekim tekniklerinde önemli olan bir öge de iyi bir lens seçimidir. Full frame sensörler için 17-200/300 mm zoom triosu, APS-C sensöre sahip gövdeler için 10 – 200 mm’lik aralık yeterlidir. Yapacağımız çekimin içeriği açısından objektif çeşitlerine bakacak olursak 35 mm-50 mm'lik normal objektif manzara çekimleri için çok uygundur. Özellikle son yıllarda gelişen dijital teknolojiler fotoğrafçılığın önemli bir ekipmanı olan film seçimini arka planda bırakmıştır.

Destekleyici Araç ve Gereçler

Bu teknik ekipmanların yanında yine destekleyici olarak tripod kullanımı doğa fotoğrafçılığında bazı durumlarda gereklidir. Ayrıca dengeyi sağlayıp sağlamadığınızın teyidi olarak su terazisi de doğaya çıkan bir fotoğrafçının yanında olması faydalı olacaktır. Çekimin özelliğine göre örneğin yakın plan çekiminizde bir makro objektif, gövde ile objektif arasına takılan uzatma tüpü veya körük önemli yardımcı donanımlardır.

Doğa Fotoğraflarında Kadraj ve Kompozisyon

Doğa fotoğrafçılığında ayrıca doğal ışıktan yararlanma, ilgi merkezi oluşturma, rehber çizgilerden yararlanma, katmanları fark etme kompozisyon ve kadraj kullanımı ilie ilgili teknik ayrıntılar da önem taşımaktadır.

Doğa Fotoğrafçılığında Etik

Bir diğer dikkat edilecek husus ise doğa fotoğrafçılığında doğaya ve insana saygının bir gereği olarak ortaya konulmuş etik kurallara riayet etmektir.