Babilliler

Mezopotamya'nın güneyinde Dicle nehrinin kıyısında bulunan Babil kenti, Babil Devleti'ne başkentlik yapmıştır. Mezopotamya’nın siyasi ve kültürel hayatında pek çok anlamda öncü bir topluluk olan Babillilerin uzun bir tarihleri vardır. İşte bu sebeple Babil Krallığı; Eski Babil Devleti, Orta Babil ya da Kassitler Devleti ve Yeni Babil Devleti olmak üzere üç bölümde incelenir.

Eski Babil Devleti

Eski Babil Devleti aynı zamanda Eski Babil / Birinci Babil Hanedanlığı olarak da bilinir. Babililer Amurru kökenlidir. Kuzey Batı Sami grubuna dâhil bir dil konuşan Amurrular esasında Mezopotamya’ya sızarak girmiş, uzun bir süreci ifade eden bu sızma hareketleri sonunda Mezopotamya kent kültürüne adapte olarak bu bölgede etkinliklerini arttırmışlardır.

Bu handanlığın kurucusu olan Sumu - Abum, emrinde pek çok lider bulunan bir aşiret reisir. Hanedanlığın en ünlü kralı, kanun metni ile tarihe adını yazdıran Hammurabi'dir. Mezopotamya'nın toplum yapısı hakkında bilgi edindiğimiz bu kanun metni 282 maddeden oluşur. Eski Babil döneminde Larsa, Mari, Eşnunna gibi kentlerle egemenlik mücadelesi yaşanmıştır. Hanedanlığın yıkılışı, Anadolu'dan gelen Hititler tarafından olmuştur.

Orta Babil Devleti

Orta Babil Devleti aynı zamanda Kassitler Devleti olarak da bilinir. Kassitler Mezopotamyalı değildir. Onlar Mezopotamya'ya İran'dan gelmişlerdir. Kassitler hakkındaki ilk bilgiler, Eski Babil Hanedanı kralı Şamsu -İluna iktidarına tarihlenir. Onların zamanında Babil ülkesi Karduniaş olarak da anılır. Kassitler Amarna diplomasisinde yer almışlar, Marduk tapınımını Mezopotamyâ'da etkin hâle getirmişlerdir. Kassitlerin sonunu yine onlar gibi İranlı olan Elamlar getirmiştir.

İkinci İsin Hanedanlığı

Orta Babil Devleti’nin Elam saldırısı ile son bulması ve Deniz Kavimleri Göçü'nün Ön Asya’da ciddi istikrarsızlık yaratması, en çok Arami toplulukların işine yaramıştı. Aramilerin Mezopotamya’da yarattığı kargaşa Babil’de yeni bir hanedanın bu durumdan avantajlı çıkmasının yolunu açtı. Babil’in güneyindeki İsin hanedanı, Babil tahtını ele geçirerek tarihte İkinci İsin Hanedanlığı adıyla da tanınan krallığı kurdu ve Babil’de yeniden bir siyasi yapılanmayı meydana getirdi. I. Nebukadnezar (MÖ 1121 –1100) bu hanedanın ilk kralı olarak karşımıza çıkar. Kralın en önemli icraatı, Elamlar tarafından savaş ganimeti olarak götürülen Marduk heykelini geri getirmek olmuştur. İkinci İsin Hanedanı'nın ilk kralı I. Nebukadnezzar'dır (MÖ 1121 – 1100). Elamlar tarafından savaş ganimeti olarak Elam Devleti'nin başkenti Sus'ya götürülen Tanrı Marduk'a ait heykeli Babil'e getirmiştir. Döneminde Babil ve çevresi Asur tehdidi ve Elam saldırılar ile sarsılmış, bundan faydalanan Kaldeliler Babil'e hâkim olarak Yeni Babil Devleti'ni kurmuşlardır.

Yeni Babil Devleti

Yeni Babil Devleti, Babil'i eski ihtişamlı zamanalarına ulaştırmıştır. Hatta onlar Anadolu'da Lidya topraklarına kadar uzanmışlardır. Fetihleri, Asma Bahçeleri ve İştar Kapısı gibi imar faaliyetleri ile öne çıkan Babil Devleti'nin Yahuda Krallığı üzerine yaptığı sefer Tevrat'ta da anılır. Onlar Medler ile işbirliğine girerek Asur Devleti'nin yıkılışında rol almışladır. Yeni Babil Devleti'ne son veren, Persli Kyros olmuştur.