Ergonominin Tarihsel Gelişimi, Dünyada ve Türkiye'de Ergonomi

Ergonomi, insana ait özelliklerin, bilgilerin, yeteneklerin ve becerilerin bilinmesi ve bunlara ait alt ve üst sınırların belirlenmesi, insana yaraşır bir iş düzenlemesinin en önemli değerlendirme ölçütleridir.

1961’de kurulan “Ergonomi Araştırma Konseyi” “Uluslararası Ergonomi Derneği” (International Ergonomics Association-IEA) adını alarak günümüzde de çalışmalarını devam ettirmektedir.

Prof. Dr. Ahmet Fahri ÖZOK, 1968'de “İşbilim” adlı konferansta yaptığı sunu ile Türkiye ilk kez Ergonomi bilimi ile tanışmış oldu.

1992 yılında Prof. Dr. Ahmet Fahri ÖZOK tarafından “Türk Ergonomi Derneği” kurulmuş olup, hâlen ulusal bir dernek olarak çalışmalarını yürütmektedir.

2006 yılında Boğaziçi Üniversitesi Endüstri Mühendisliği Bölümünde, Prof. Dr. Mahmut EKŞİOĞLU tarafından “ErgoLab” kısa adıyla bilinen bir ergonomi laboratuvarı kurulmuştur.

Türk bilim adamlarınca Ergonominin teorik ve uygulama alanları ile Türkçede hazırlanmış bilimsel eserler yazılmıştır.

Ergonomiye destek veren bilim insanları ile araştırmacıların akademik çalışmalarını bir araya getirmek amacıyla, “Türk Ergonomi Derneği” tarafından “Ergonomi Dergisi”, 2018 yılında yayın hayatına başlamıştır.

Gazi Üniversitesi, Endüstri Mühendisliği’nden Prof. Dr. Mustafa KURT, kurduğu “Ergonomi ve İş Etüdü Laboratuvarı”, bu bilim dalının ülkemizdeki farkındalığın artırılmasına çok ciddi hizmetleri olmuştur.

Ergonomi Biliminin önemli temsilcilerinden Prof. Dr. Muhammet Dursun KAYA, Atatürk Üniversitesi’nde Ergonomi ve Antropometri alanında eğitimler vermektedir.

Günümüz Türkiye’sinde YÖK ve MÜDEK tarafından alınan tavsiye vb. kararlarına binaen, özellikle Mühendislik, Teknoloji, Spor Bilimleri, Tıp, Diş Hekimliği, Eczacılık, Eğitim Bilimleri, Sağlık Bilimleri başta olmak üzere, birçok fakülte enstitüde, Ergonomi dersleri yüzlerce bölümün ders müfredatında yer almaktadır.

Bununla beraber, başta İş Sağlığı ve Güvenliği olmak üzere, Endüstri Mühendisliği'nin yanı sıra Tıp, Bilişim, Uzay ve Verimlilik gibi diğer branş ve meslek dallarına yönelik kongre ve konferansta Ergonomi Bilimi için özel toplantılar düzenlenmektedir. Bunun yanı sıra Mühendislik, Tıp, Hukuk alanındaki dernek, oda, sendika, kurum ve kuruluşlar da, her sene toplantılar düzenleyerek, mensup ve üyelerini uygulamalı Ergonomi alanında bilgilendirmektedirler.

Netice itibarıyla, Türkiye'de Prof. Dr. Ahmet Fahri ÖZOK önderliğinde binlerce akademisyen ve Ergonomi profesyoneli, ülkemizin modern bilimine ve her türlü AR-GE ve yenilenme faaliyetinin mihrak noktasına “Ergonomi Odaklı Yaklaşım Felsefesi” anlayışını kazandırmışlardır.