Ekip Çalışması ve İnsan İlişkileri
Ekip çalışmasının temelini sağlam insan ilişkileri oluşturmaktadır.
Ekip Çalışmasının Temel Unsurları
Esasen ekip çalışması bilginin paylaşılması ve karar alma sorumluluğunda ekip üyelerine yardımcı olması açısından önem taşımaktadır.
Tanımlanabilir Üyelik: İki veya daha fazla ismen veya tip olarak tanımlanabilir insan topluluğu bir araya gelme suretiyle oluşturdukları ekibin bir parçası ve üyesi olurlar.
Grup Şuuru: Üyelerin grup şuuru ve kolektif birlik algısı söz konusudur. Zira ekip çalışması tek tek parçalardan ziyade bireylerin birbirlerinin ve beraber çalışmanın gereklerinin bilincinde olduğu bir süreçtir.
Ortak Hedef Düşüncesi: Bireyleri bir araya getiren şey ortak hedeflerin gerçekleştirilme fikridir. Aynı amaca yönelik olarak her üye ekibin toplamı için eylemlerini gerçekleştirir.
Birbirine Bağlılık: Ekip çalışması iş birliği ve dayanışmayı gerektirir. Bu açıdan üyelerin birbirlerine ve yardımlaşmaya ihtiyaç duyması açısından bağlılık önem taşır.
Etkileşim: Üyelerin kendi aralarında fikir, duygu ve düşünce gibi her türlü alışverişi, interaktivite yaratma ve sağlam iletişimle kaliteli çıktılar üretme önem taşımaktadır.
Bütünlük: Ekibin tek bir organizasyon ya da parça gibi hareket etmesi daha az etkin çok parçalar yerine daha güçlü bir tek parçanın varlığını gerektirmektedir.
Ekip Çalışmasında Risk ve Engeller
Ekip çalışması bir bütün hâlinde değerlendirildiğinde sahip olduğu özellikler yönüyle ekip üyelerine, ekibin yöneldiği iş/projeye ve ekibin bütününe katkılar sağlamaktadır. Bununla birlikte bazı risk ve engelleri de beraberinde getirmektedir.
Bireyden Kaynaklanan Engeller
Birey ve bireyin duygu, düşünce ve davranışları nedeniyle ortaya çıkan engellerdir. Örneğin bireyin kişilik yapısı , bireysel ve ekipsel çalışmalara yatkınlıkları, ilgili alanda eğitim eksikliği veya öz güven problemleri de ekip çalışmasındaki bireysel engellerdendir.
Örgütten Kaynaklanan Engeller
Bu engelin başında örgüt yapısı ve yönetim biçimi gelmektedir. Özellikle hiyerarşinin katı olduğu otoriter örgüt yapılarında bürokratik engeller, etkili bir ödül ve takdir sisteminin gelişmemiş olması, kural ve yönergelerdeki eksiklik ve belirsizlikler, planlama ve vizyon belirsizliği veya eksikliği, koordinasyon açısından örgütte rol dağılımında problemler, aşırı veya yetersiz yüklemeler de ekip çalışmasındaki örgütten kaynaklanan engellerdendir.
Liderden Kaynaklanan Engeller
Ekip çalışmasında başarı elde edilmesinde lider belirleyici bir önem taşımaktadır. Ekip liderinin yetki ve gelecek kaygısı ile diğer çalışanları engellemesi, yetki verme noktasında zayıflığı, planlama ve yönetim noktasındaki eksiklik ve zafiyetleri başarısızlığa sebep olmaktadır.
Birinci derecede sorumlu yöneticilerin ekibe yeterli düzeyde destek sağlamaması, üst yönetimin tutum, tavır, beklenti ve desteğinin eksikliği de ekip çalışmasında engel oluşturan noktalardır.
Diğer Engeller : Yukarıdaki faktörlerin dışında yaşanabilecek her türlü engeli bu kapsamda değerlendirmek mümkündür. Örneğin veri tabanı ve bilgi sistemleri eksikliği ve erişim noktasında yaşanan sıkıntılar veya sendika desteği eksikliği gibi nedenlerle oluşabilecek engeller de bulunmaktadır.
Ekip Çalışmasına Yatkın Kişilik Özellikleri
Ekip çalışması her bir üyenin farklılığının ve bu farklılıkların kendi aralarında oluşturduğu etkileşimin ortak bir ürünüdür. Bu anlamda ekip üyelerinin sahip oldukları kişilik özellikleri çalıştıkları alandaki bilgi, beceri ve yetenekleri kadar önemli olmaktadır.
En genel hâliyle ekip üyelerinin seçilmesinde üyenin şu üç niteliği mutlaka dikkate alınmalıdır:
Teknik‐mesleki becerisi: Bireyin ekip çalışmasına katkı sağlayabilmesi için öncelikle faaliyet göstereceği ilgili alanda sahip olması gereken bilgi, beceri, yetenek ve eğitime sahip olması gereklidir.
Bir ekip üyesi olarak çalışma becerisi: Birlikte çalışma becerisi sinerji oluşturan bir güç olarak ekibin bütününe olumlu yansıması açısından son derece önemli bir beceridir. Ekip çalışması bireysel performanstan farklı olarak başkalarıyla birlikte çalışabilme becerisini gerektirir.
Olumlu kişisel nitelikler: Bir ekip üyesi genel itibariyle uzlaşmacı, uyumlu, coşkulu, iyimser, yaratıcı, değişen koşullarda esnek, başkalarıyla empati kurabilen, hoşgörülü, sorumluluk alabilen, inisiyatif kullanmayı destekleyebilen, işinde yüksek motivasyona sahip, gözlemci, sözel, araştırmacı ve mücadeleci bireylerden oluşmalıdır.
Kurumsal Yapılarda Ekip Çalışması
Kurumsal yönetim sağlama noktasında da çeşitli ekiplerin kurularak geliştirilmesi gerekliliği önem taşımaktadır.
Kurumsal Yapılarda Ekip Çalışmasının Dinamikleri
Kurumsal yapılarda faaliyet gösteren ekiplerin bazı özellikleri yapısında barındırması gerekmektedir.
Belirtilen nitelikler ve sorularla geliştirilen kontrol listesinden şu şekilde bahsetmek mümkündür:
Ekibin Geçmişi: Ekibin devamlılığında önemli noktalardan biri birlikte geçirilen zamandır. Hatıralar, başarılar -başarısızlıklar referans noktası işlevi görür. Ekibin hafızası olması açısından önemlidir.
Katılım Modeli: Ekip üyelerinin birbirleri arasındaki iletişimin yönü ve biçimi bunu etkilemektedir. Üyelerin kurduğu iletişimde tek yönlülük veya çift yönlülük gibi ilişki yapısına yöneliktir.
İletişim: Üyeler arasında ve ekibin genelinde iletişim kalitesi ve üyelerin katılımına ilişkindir.
Uyumluluk: Ekip üyeleri arasında ortak hedefe bağlılık, biz hissi ve uyumluluğa ilişkindir.
Atmosfer: Ekip içinde soyut olarak bulunan sosyal havaya ilişkindir.
Standartlar: Ekip içerisinde kabul edilen davranışlar dizisidir. Çalışma şekli, davranışlar, giyim -‐kuşam, ahlâkî açıdan kabul edilen standartlardır.
Yapı ve Organizasyon: Ekibin resmî ve resmî olmayan yapılanmasına ilişkindir.
Kurumsal Yapılarda Ekip Çalışmasında Birey Açısından İş Birliği ve Başarı
Ekip çalışması bireyci ve rekabetçi kültürden paylaşımcı ve iş birlikçi kültüre doğru çıkan yolculuktur . Ekip çalışması bireye yetki, sorumluluk, bilgi ve tecrübenin paylaşımı, demokratik ortamda iletişime geçilmesi, daha az stres altında çalışma imkânı ve risk almayı kolaylaştırma açısından fayda sağlar. Kuruma ise kârlılık, artan büyüme, iş yerinde doyum ve olumlu imaj sağlar.