Drapaj Teknikleri
Drapajda kullanılacak teknikler giysinin pazarlamaya dayalı olarak tasarımsal, teknolojik, estetik ve konstrüksiyonel açıdan taşıdığı özelliklere göre değişkenlik göstermektedir.
Kullanılacak Tekniğin Seçimi
Kullanılacak drapaj tekniğinin seçimi için pazarlama açısından üretim türü; tasarım açısından ürün; teknolojik açıdan teknik donanım; estetik açıdan ürün stili; konstrüksiyon açısından strüktür özelliklerinin incelenmesi ve analiz adilmesi gerekmektedir.
Drapajda kullanılacak tekniğin seçiminde izlenecek adımlar;
Üretim türü: Bireysel ve yarı bireysel ya da kitlesel/seri üretim,
Ürün özellikleri: Mamul türü, giysi türü ve çeşidi ile oturma stili,
Teknik donanım özellikleri: Teknik, yüzey, estetik, yapısal ve reaksiyon türü,
Ürün stil özellikleri: Strüktür, şekil ve form,
Strüktür özellikleri: İç ve dış yapı ile tasarım detayı, şeklindeki ürüne yönelik özelliklerin analiz edilerek tanımlanmasını kapsar.
Kalıp Tasarımına Yönelik Teknikler
Giysi konstrüksiyonu ortaya çıkarılırken giysi iç düzeninde sağladıkları etki bakımından drapaj yönteminde kullanılan kalıp tasarımına yönelik teknikler;
Biçimlendirici,
Birleştirici,
Tamamlayıcı teknikler şeklinde sınıflandırılır.
Biçimlendirici Teknikler
Tasarımın taşıdığı özelliklere göre; dikey, yatay ve verev yönde paralel veya serbest şekilde çeşitli katlar; paralel veya serbest yönde dökümler oluşturacak şekilde kumaşın manken üzerinde biçimlendirilmesini sağlayan uygulamalardır.
Drape: Kumaşın tekrarlı bir şekilde art arda katlanması şeklinde uygulanarak, giysi yüzeyinde hacimli bir yapı oluşturan işlemdir.
- Paralel drape: Kumaşla dikey, yatay veya verev yönde; art arda veya belirli tekrarlarla; farklı veya belirli genişliklerde paralel katlar oluşturulmasıdır.
- Serbest drape: Kumaşla dikey, yatay veya verev yönde; paralel veya serbest dökümlü katlar oluşturulmasıdır.
Pili: Kumaşla belirli bir genişlik doğrultusunda tek ya da çift yönlü paralel veya verev yönlü sıralı katlar oluşturulmasıdır.
Büzgü: Kumaşın dikiş veya lastik gibi malzemelerle çekilmesiyle yüzeyde çeşitli kumaş kıvrımları oluşturulmasıdır.
Fırfır: Şerit şeklinde hazırlanmış kumaş parçalarıyla oluşturulan büzgülü katlardır.
Volan: Dairesel sisteme dayalı olarak hazırlanmış kumaş parçalarından elde edilen fırfır katlarıdır.
Birleştirici Teknikler
Hem biçimlendirici tekniklerle yapılan uygulamaları destekleyen hem de drapaj yöntemindeki yaratıcılık alanlarını genişleten uygulamalardır.
Bağlamak: Farklı yön ve dağılımlarda drape ve pili katları, çeşitli büzgü kıvrımları oluşturmak için yapılan uygulamalardır.
Hatlarla Oynamak: Pens manipülasyonları, hat ve kesiklerle ile yapılan uygulamalardır.
Çevirmek: Giysi bölümlerindeki hat ve kesikleri ya da tasarım detaylarını döndürerek, çevirerek veya yer değiştirerek hareket ettirmek yoluyla yapılan uygulamalardır.
Tamamlayıcı Teknikler
Tasarımın taşıdığı özelliklere göre biçimlendirici ve birleştirici tekniklerde yapılan uygulamaların desteklenmesini ve sabitlenmesini sağlayan uygulamalardır.
Kesme ve Açma: Yüzeyi vücut şekli ve bölümleriyle uyumlu bir şekilde biçimlendirmek; uygulama sırasında ortaya çıkan yüzey gerginliğini azaltmak amacıyla oluşturulan kesikler yardımıyla çeşitli açılımlar uygulanmasıdır.
Yuvarlamak: Drape, pili, büzgü, fırfır veya volan kat ve kıvrımlarının giysi bölüm ve hatlarında ortaya çıkardığı biçimsel farklılıkların düzenlenmesi ve kumaşın giysi bölümleriyle uyumlu bir şekil alması için yapılan uygulamalardır.
Biyeyle Çalışmak: Giysi parçalarına ait bölüm ve hatları arasında oluşturulan tasarım detaylarının biye gibi hazır materyaller yardımıyla sabitlenmesidir.
Form ve Kesim Stiline Yönelik Teknikler
Giysi konstrüksiyonundaki bütünlük ortaya çıkarılırken giysi dış düzeninde sağladıkları etki bakımından drapaj yönteminde kullanılan form ve kesim stiline yönelik teknikler; mulaj, verev kesim, sarmak, katlamak, oynamak, boşluk açmak, hacim vermek, yeniden düzenlemek ve yer değiştirmek şeklinde sınıflandırılır.
Mulaj: Vücut formunun olduğu gibi kopyalanmasıdır. Çalışma amacı ve tercihe bağlı olarak üç farklı uygulama yolunu içerir.
- Manken hazırlamak: Drapaj uygularken kullanmak üzere bireyin/ müşterinin vücut formunun kopyası alınarak ona ait olan bir manken formu elde edilmesidir.
- Mankeni düzenlemek: Hazır bir manken üzerinde çeşitli düzenlemeler yapılması sonucunda, bireyin fiziksel özelliklerine uygun hale getirilmiş drapajda kullanılacak manken formunun elde edilmesidir.
- Mankeni kopyalamak: Vücut formunun mulaj tekniğiyle kopyalanarak kalıp formu elde edilmesidir.
Verev Kesim: Kumaşın en ve boy yönü doğrultusunda 45 derecelik açıyla kesilmesiyle elde edilen parçaların drapaj uygulamalarında kumaşın verev yön istikameti dikkate alınarak kullanılmasıdır.
Sarmak: Kumaşı vücuda sararak formun oluşturulmasıdır. Form drapenin aksine kumaşla çeşitli işlemler uygulanmadan elde edilir.
Katlamak: Giysi bölümleri üzerinde simetrik ya da asimetrik şekilde yüzeyde başka bir parça katının daha oluşturulmasıdır.
Oynamak: Giysi hatlarında veya yüzeyinde çeşitli yönlendirme, oynama ve hareket verme biçimleriyle çalışılan, forma üç boyutlu etki kazandıran uygulamalardır.
Boşluk Açmak: Kumaş yüzeyinde kesilerek açılan çeşitli oyuk ve boşluklardan kumaşın çıkarılması yoluyla giysi formunun şekillendirilmesidir.
Hacim Vermek: Kalıp tasarımı ile form ve kesim stiline yönelik çeşitli tekniklerin bir arada kullanılmasıyla giysi bölümlerinde olağandan büyük boyutlu ve göz alıcı formların oluşturulmasıdır.
Yeniden Düzenlemek: Giysi formunu oluşturan bileşenlerin alışılmış şekil ve sınırları dışında büyüterek veya küçültülerek düzenlenmesine yönelik yapılan uygulamalardır.
Yer Değiştirmek: Giysi bölümlerine ait parçaları bir diğerinin yerine yerleştirerek formun oluşturulmasıdır.