Dış Ticarette Lojistik
Lojistiğin Tanımı ve Tarihsel Gelişimi
Tanımı: Doğru ürünün, doğru miktarda, doğru şartlarda, doğru yerde, doğru zamanda, doğru maliyetle, doğru müşteri beklentilerinin karşılanmasıdır.
Gelişimi: Askerlik biliminin bir konusu olarak ortaya çıkan lojistik, faaliyet olarak insanlık tarihi kadar eski bir kavramdır.
Lojistik Sürecinin İşleyişi
Lojistik sürecinin elemanları tedarik lojistiği, üretim lojistiği, dağıtım lojistiği ve tersine (geri dönüşüm) lojistiktir.
Tedarik Lojistiği: üretim sürecinin girdilerinin,
Üretim Lojistiği: dönüşüm sürecindeki akışın sağlanmasının,
Tersine lojistik: bitmiş ürünlerin iade, tamir bakım vb. gibi nedenler ile taşınmasıdır.
Lojistik Faaliyetler
Sipariş İşleme: Müşteri siparişlerinin sisteme girilip lojistik sürecinin başlatılması.
Talep Tahmini ve Plânlaması: Daha gerçekleşmemiş siparişlerin önceden belirlenmesi.
Taşıma: lojistik süreçlerinin tamamında yapılan aktarma işlemleri.
Stok Yönetimi: stok kontrol, sayım, saklama, güvenlik stoklarının belirlenmesi faaliyetleri.
Depo ve Antrepo İşlemleri: Stokların saklanması ve korunması faaliyetleridir.
Elleçleme: Malzemenin özelliğini bozmadan ayrıştırma, yükleme, boşatma, konsolide etme işlemleridir.
Ambalajlama ve Paketleme: Ürünleri korumak veya öne çıkarmak için yapılan faaliyetlerdir.
Sigortalama: Taşınan ürünlerin belirli risklere karşı güvence altına alınmasıdır.
Gümrükleme: Tüm ithalât ve ihracat işlemlerinde gümrük mevzuatınca gümrükleme işlemleri yapılmaktadır.
Diğer Faaliyetler: Satınalma, müşteri hizmetleri, üretim planlama, satış sonrası destek faaliyetleri gibi alanlar
Lojistik ile Diğer İşletme Fonksiyonları Arasındaki ilişkiler
Lojistik ile Üretim Arasındaki İlişki: Lojistik üretim sürecinin her aşamadaki ihtiyacını karşılamaktadır.
Lojistik ile Finans Arasındaki İlişki: Lojistik faaliyetler ile finans arasındaki ilişki maliyetler bağlamında kurulur.
Lojistik ile Pazarlama Arasındaki İlişki: Pazarlama tarafından alınan siparişler lojistik faaliyetlerinin başlangıcı kabul edilir.
Lojistiğin Prensipleri
Ekonomik Olmak: Müşteri ihtiyaçları karşılanırken katlanılan maliyetin düşük olmasıdır .
Standart Olmak: Lojistik faaliyetin her tekrarlanmasında aynı standart hizmeti sunmaktır .
Yeterlilik: Talebe cevap verebilme kabiliyetinin yeterli olmasıdır .
Esneklik: Talep değişikliklerine hızlı cevap verebilme kabiliyetidir .
Sadelik: Lojistik hizmetler gerçekleştirilirken karmaşıklıktan kaçınılmasıdır .
İzlenebilirlik: Her bir faaliyetin ne durumda olduğunun izlenebilir olmasıdır .
Koordinasyon: Faaliyetler ve sistem aktörleri arasında ilişki ve bilgi akışının sağlıklı olarak yerine getirilmesidir .
Planlama: Tüm faaliyetlerin yerine getirilmeden hazırlığının yapılmış olmasıdır .
Lojistik Maliyetleri
Taşıma Maliyetleri: Tüm malzeme (hammadde, yarı mamul vs.)veya bitmiş ürünlerin aktarımı sırasında katlanılan maliyetlerdir .
Stok ve Malzeme Elleçleme Maliyetleri: Lojistik faaliyetler gerçekleştirilirken yapılan yükleme, boşaltma, ayrıştırma vs. gibi faaliyetlerin maliyetleridir .
Depolama Maliyetleri: Stokların bekletileceği alanların yani depoların hem işletilmesi hem de planlanıp organize edilmesi sırasında katlanılan maliyetlerdir .
Stok Yönetimi Maliyetleri: Stokların gerekli olduğu zamanda, gerekli miktarda ve kalitede olması gereken yerde olmasını sağlamak için harcanan çabanın maliyetidir.
Sipariş İşleme ve Bilgi Yönetimi Maliyetleri: Pazarlama biriminden alınan siparişlerin sistem girilip lojistik faaliyetlerin başlatılıp, takip edilmesidir .
Dış Kaynak Kullanımı (Outsourcing)
Lojistik faaliyetlerin bir veya birkaçının başka bir işletmeye devredilmesidir .
Dış Kaynak Kullanımının Avantajları: Ölçek ekonomisinden faydalanmak, kendi işine odaklanma, standart hizmet alımı gibi avantajları sağlar .
Kaynak Kullanımının Dezavantajları: Sözleşme hükümlerinin yerine getirilmemesi, outsourcing firması üzerindeki etkiyi kaybetmek, çalışanların huzurunun bozulması gibi dezavantajlara neden olur.