Din Psikolojisinin Kullanım Alanları: Psikolojik Danışma ve Maneviyat

Yaşamın ilişkisel, bireysel, doğal yönlerinin yanında bir de varoluşsal alanı da vardır.

Maneviyat-dindarlık ruh sağlığını destekleyicidir.

Maneviyat yararlı veya zararlı olabilir, bu nasıl yaşandığına bağlıdır.

Psikolojik danışma ruhsal sorunların ağırlıklı olarak sözel yolla tedavisidir.

Yapılandırılmadan ve kontrat üzerinden olmadan yapılan samimi görüşmeler psikolojik danışmanlık olarak görülmez.

Psikolojik danışmada psikanalitik, bilişsel-davranışçı, insancıl vb. yaklaşımlar bulunur.

Psikoterapilerin temel amacı kişilerin sorunlarını çözümleyebilerek insanlıklarını “tam” olarak yaşayabilmelerini sağlamaktır.

Psikoterapi pek çok mesleki alanda verimli bir şekilde kullanılabilecek beceriler ve perspektifler sunar.

Maneviyat kısaca insanın, varoluşunu ve yaşamını bir bütün olarak anlamlandırması ve algı alanını yaşanabilir ve yaşanmaya değer görmesidir.

Maneviyat bir dini gelenek içinde veya seküler-bireysel olarak deneyimlenebilecek evrensel bir insan olgusudur.

Maneviyat-dindarlık varlığın ve ölümün nedeni ve hedefi nedir gibi varlıkla ilgili temel soruları yanıtlamaya çalışır.

Dindarlığı maneviyattan ayırabilecek iki özellik, dinin bir kutsallık ve aşkın (müteal) varlıklar düşüncesine sahip olması denebilir.

Dinin kişiye özgü yorumlanması ve yorumun kendine mal edilmesi bireysel maneviyat olarak isimlendirilebilir.

Maneviyat-din ruh sağılığını olumlu veya olumsuz etkileyebilir olduğundan psikolojik danışmanlık konusundaki rolü ele alınması gerekir.

Maneviyat danışanların hayatında önemli bir yere sahip olmasına rağmen, seküler psikolojik danışmanlık eğitimi ve uygulaması danışanların maneviyatına-dinine, ön yargılı olduğu, yeterince ilgi göstermediği ve onu ihmal ettiği görülür.

Dinî danışmanlık ise kendine ayrı bir alan iddia ettiğinde bireysel yaşamı ve insan ruhunu otomatik olarak dinî olan – dinî olmayan olarak ayrıma tabi tutarak yaşam bütünlüğünü parçalamış olur.

Ayrıca her ne kadar terapi becerileri kullanan eğitimli din görevlileri olsa da ‘dinî danışmanlık’ diye bir alanın kimlik sorunu mesleki olarak sorgulanmaktadır.

Terapi yaklaşımlarının doğduğu ortamdan başka ortamlara taşınması halinde uyarlama çalışmaları yapılması gerektiğinden ve her bir yaklaşım normatif değer taşıdığından terapötik yaklaşımların yerel değerler çerçevesinde ele alınması zorunluluktur.

Maneviyatın psikolojik danışmadaki önemi Boisen ve Rogers gibi pek çok ruh bilimci tarafından vurgulanmıştır.

Psikolojik danışmanlık sürecinde gözetilmesi gereken birtakım ilkeler bulunmaktadır.

Maneviyatla ilgili sorunlara manevi olmayan diğer sorunlarda olduğu gibi bir tarih alma, değerlendirme, tanı ve müdahale durumu söz konusudur.

Psikolojik danışmanlık din hizmetlerinde verimli bir şekilde kullanılabilir. Bunun için yeterli gerekçeler bulunmaktadır.

Din hizmetlerinde yürütülecek psikolojik danışmanlık din hizmetleri sınırını aşmadan, terapi ve teoloji konusunda bütüncül bir perspektife sahip olunarak yürütülebilir.