Dijital Kültür Sürecinde İletişim Dili
İnsanlar dijital ortamlarda iletişim dili olarak yazı,ses ve görüntü ile birlikte son yıllarda sembol, işaret gibi göstergeler de kullanmaktadır. Bu göstergeleri dijital ortam kullanıcıları birebir kullandıkları gibi büyük bir hedef kitle ile haberleşmek için de kullanmaktadırlar.
Dijital Nesil
Her kuşağın kendine ait dijital bir dünyası bulunmaktadır. İnterneti, sanal oyunları, akıllı telefonları gibi teknolojik araçları kendi yaşantısı içinde dijital bir dile çevirerek kullanan nesile “dijital yerliler ismi verilmiştir ve bunlar 1980 sonrası dünyaya gelmiştir. 1980 yılı öncesi dünyaya gelmiş olan ve kendini dijital ortamda yabancı hisseden, çoğunluğun alışamadığı kuşağa ise “dijital göçmenler” adı verilmiştir.
Göstergebilim ve İletişim Dili
Göstergebilim kısaca “göstergeleri inceleyen bili dalı” olarak ifade edilmektedir. Gösterge ise kendi dışında bir şeyi temsil eden ve bu temsil ettiği şeyin yerini alabilecek nitelikte olan her hangi bir biçim, nesne, olgu, vb. olarak tanımlanmaktadır. Bu açıdan sözcükler, simgeler, işaretler gösterge olarak kabul edilir.
Emoji Kavramı
Emoji kavramı Japonca’ dan İngilizce’ ye uyarlanmıştır. Emojinin Japonca ( 絵 文字) “e” resim anlamına, “moji” ise harf, karakter anlamına gelmektedir. Kelimenin kendisi hem tekil hem de çoğul olarak kullanılmaktadır. Bu yüzden emoji kelimesinin anlamı basitçe “resim -kelime” olarak adlandırılabilir. Emoticon’dan farklı olarak ilk kez 1998 yılında bir Japon telekomünikasyon çalışanı tarafından oluşturulmuştur.
Emojilerin Temel özellikleri
Çok çeşitli özellikleri vardır. Bunlar zengin ve karmaşıktır, kültürel özelliklere sahiptir, çeşitlidir, iletişim boyutu vardır, iletişimi kolaylaştırır, mizahi tanıtım aracıdır, sosyal medyanın yeni yaratıcı yüzüdür, algılama etkisini güçlendirir, ticari alanda iknayı artırır. Ancak toplumu tembelliğe de götürebilir.
Evrensel Bir dil olma yolunda emoji
Emoji dilinin hızlı ilerlemesine genel olarak bakıldığında, öncelikle işletmeler marka ve firma bağımlılığını ön plana çıkarmak, var olan bilinirliğini korumak sanal ortamda yer edinmek için kendi emojilerini oluşturmaktadır. Ülkeler kendi kültürel değerlerini korumak için emoji oluşturmakta ve varolan emojiyi yaygınlaştırmaya çalışmaktadır. Bununla birlikte bireysel kullanıcılar iletişim süreci esnasında kendi emojilerini oluşturabilmektedir.
Doktor Who filmi içerisinde emoji aktif olarak kullanılmıştır. Britney Spears’ ın en popüler şarkısı Toxic 2003 yılında emojiye çevrilmiştir. Ayrıca farklı grammerlerle desteklenerek Moby Dick kitabı Fred Berenson tarafından emoji olarak yayınlanmıştır.
His Simgeleri (Emotikon veya Emoikan)
Emotikon noktalama işaretleri, sayılar ve harflerden oluşan simgeler topluluğudur. His simgeleri emojilerden farklıdır. His simgeleri ilk olarak 1982 yılında ortaya atılmıştır. Onlar ASCII (American Standart Code for Information Intercange) karakterleri kullanan kullanıcılar tarafından oluşturulmuş metin tabanlı sembollerdir.
His simgeleri (duygu ikonu) kavramlarını “yazım işareti”, emoji kavramını ise “yüz işareti”, ile açıklanabilir. Her iki gösterge formu duygu ikonu olarak anlamlandırılabilir. Emojiler bir yüzü temsil etmekten ziyade, yüzdeki duyguya işaret ederler. O nedenle duygu ikonları olarak yazı ve yüz işaretleri yazılı dijital iletişime özgü olan, duygu imleyen göstergelerdir ve diğer gösterge ikonlarıyla eş anlamlı ve eş değer görülmemelidir.
Dijital İletişimde Türkçe ve Kısaltmalar
Küreselleşmenin etkisiyle bilgi ve teknoloji aktarımının ululaslararı boyutta kolaylaşması ve İngilizcenin de bu mantıkla küresel anlamda ortak dil yapılmaya çalışılması birçok dil açısından tehdit oluşturmaktadır.
Türkçenin günlük kullanımda ve yazı dilindeki kullanımı farklılık göstermektedir. Kendine özgü dil kuralları olan Türkçe dijital ortamlarda farklı kurallar ve yapılar içerisinde kullanılmaktadır. İngilizcedeki kısaltmalara benzer bir yaklaşımla Türkçe kısaltmalardan sözcükler türetilmektedir. Öyle ki neredeyse her kelime kısaltılarak kullanılmaya çalışılmaktadır.
İngilizce kelimelerin dijital ortamlarda Türkçenin yapısını olumsuz etkilediği ve yozlaşmaya neden olduğu da yapılan araştırmalar sonucunda ortaya çıkmıştır. Bu kapsamda yapılan araştırmada elde edilen yanlış kullanım örnekleri şöyledir:
Türkçe Karakterli Harflerin Yerine İngilizce Karşılıklarının Kullanılması (ş>s; ü>u; ç>c; ğ>g); aldığın –söle (şöyle) –askım (aşkım) –açsın (açsın) – gorusuruz (görüşürüz).
İngilizce’de Kullanılmayan Türkçe Karakterli Harflerin Yerine Onların İngilizce Yazımındaki Harflerin Kullanılması (ş>sh; ç>ch ); chanta (çanta) - eleshtirmee (eleştirmeye).
Türkçe Harfin Okunuşuna Benzeyen İngilizce Harflerin Kullanılması; ‘V’ Yerine ‘W’nin Kullanımı; K Yerine Q Kullanımı: Qimse (kimse) -wala (vallahi) –wardı (vardı).