Depolamada Maliyetler ve Karar Verme
Depo Maliyetleri
Depo ve envanter yönetimi süreçlerinde maliyet yönetimi, diğer lojistik süreçlere benzer bir şekilde kurulum ve işletim maliyetleri çerçevesinde gerçekleşmektedir. Depo maliyetleri bu kapsamda kurulum maliyetleri olarak değerlendirilecek, depolama maliyetleri ise işletim maliyetleri kapsamında ayrıca ele alınacaktır. Toplam depo maliyetleri; depo yeri seçimi, depo inşasında kullanılacak malzeme maliyeti, deponun inşasında gerçekleşecek işçilik maliyetleri, deponun inşasında ortaya çıkacak dolaylı maliyetler, kullanılacak ekipmanların sayısı ve özellikleri, depo iç dizaynı, personel sayısı ve niteliği gibi çok sayıda değişkene bağlı olarak farklılaşabilmektedir.
Depo ve envanter maliyetleri aynı zamanda depo iş hacmi açısından değerlendirilmektedir. Dolayısıyla bir depo işletmesinin iş kabiliyeti ve kapasitesi, deponun etkin ve verimli kullanılıp kullanılmadığına işaret edebilmektedir. Depo maliyetleri; depoların arazi maliyetleri ve depo ekipman maliyetleri olmak üzere iki alt başlıkta ele alınmaktadır. Kurulum maliyetleri olarak da ifade edilen bu maliyetler, bir depo işletmesinin faaliyetlerini gerçekleştirebilmek amacıyla katlandığı yatırım maliyetleridir. Bu maliyetler uzun vadeli olup işletme belirli bir süreçte bu maliyetleri karşılama yoluna gitmektedir. Kurulum maliyetleri arasında depo arazi maliyetleri, inşaat ve düzenleme maliyetleri, depo içi dizayn maliyetleri, istifleme araçları satın alma maliyetleri gibi maliyetler yer almaktadır. Genel olarak depo arazi maliyetleri ve depo ekipman maliyetleri olarak ikiye ayırdığımız bu maliyetler, herhangi bir ürün depolanmasa bile katlanılan maliyet niteliği taşımaktadır.
Arazi maliyeti: Depo arazi maliyetleri, esas olarak deponun üzerine inşa edileceği arazinin mülkiyeti ile ilgili maliyetlerdir. Bu tür maliyetler, aynı ilin farklı bölgelerinde farklı miktarlarda olabildiğinden depo yeri seçimi ile doğrudan ilgilidir.
Ekipman maliyeti: Depo ekipman maliyetleri arasında depolarda kullanılacak olan istifleme araçları, depo raf sistemleri, bilgisayar donanım ve yazılım maliyetleri ile bunlar dışında kalan ekipmanlar için katlanılacak maliyetler vardır.
Depolama Maliyetleri
Depo işletim maliyetleri, yatırım ve kurulum maliyetlerinden farklı olarak işletmenin günlük ve dönemlik operasyonlarının gerçekleştirilebilmesi için kullanılması gereken maliyetlerdir. Bu tür maliyetler cari nitelikte olup kısa vadeli özellik göstermektedir.
Bu maliyetler; depo personel maliyetleri, fazla mesai maliyetleri, depo sarf malzemelerine ilişkin maliyetler, ekipman kullanım maliyetleri, ekipman bakım ve onarım maliyetleri, ekipman değer kaybı maliyetleri, ekipman sigorta maliyetleri, finansman maliyetleri, atıl kapasite maliyetleri, boşta geçen zaman maliyeti, ısıtma ve soğutma maliyetleri ile elektrik, su vb. türde maliyetleri içermektedir. Ek olarak vergi, resim, harç vb. türde yasal nitelikteki giderler ile diğer maliyetler de depo işletim maliyetleri çerçevesinde değerlendirilmektedir. Söz konusu maliyetler uygulamada operasyona konu olan birim yük (m³, ton, kg vb.) çerçevesinde değerlendirilmektedir.
Depolama maliyetleri daha önce de belirtildiği gibi kurulum ve işletim maliyetleri çerçevesinde gerçekleşmektedir. Depolamanın kurulum maliyeti, lojistik şirketinin sahipliğindeki depo maliyetinden amortisman aracılığıyla aldığı paydan oluşurken; depolamanın işletme maliyeti ürünlerin depolanması faaliyetiyle ilgili olarak şu unsurlar kapsamında ele alınacaktır; Kiralanan depolarda kira bedeli, Isıtma bedelleri, Temizlik bedelleri, KDV hariç çeşitli vergiler, Aydınlatma maliyeti, Bakım ve onarım maliyetleri, Depolarda çalışan sürekli işçilerin ücretleri ve Sosyal Güvenlik Kurumu’na ödenen sigorta primleri.