Çocuk ve Sosyal Gelişim

Büyüme ve gelişme olguları çocukluk dönemini yetişkinlik döneminden ayıran en önemli faktörler arasında gösterilmektedir. Doğum öncesi, esnası ve sonrasında çoğu faktör çocuklarda büyüme ve gelişmeyi etkileyebilmekte, bu gelişim sürecinin yavaşlamasına veya durmasına neden olabilmektedir.

Sosyal beceriler, genellikle gruplar içinde uyumu destekleyen davranışlardır. Örnekler arasında sıra almayı öğrenmek veya anlaşmazlıklara problem çözme yaklaşımı uygulamak yer alır. Bu davranışlar, kendi görüşünüzü ifade etmenin yanı sıra sözünü kesmek yerine başkalarını dinlemeye istekli olmak gibi sosyal iletişim becerileri kapsayan sosyal yeterlilikler ile bağlantılıdır.

Doğumundan itibaren çocuğun toplumun en küçük birimi olarak ifade edebileceğimiz aile içerisinde yaşamaya başladığı bilinmektedir. Bu durumda çocukların kurabileceği ilk sosyal etkileşimin anne ve baba ile başladığı, daha sonra aile çevresinde yer alan sosyal çevre ile devam ettiğini söylemek mümkündür.

Sosyal gelişim, toplumun beklentileri ile uyumluluk gösteren edinilmiş davranışsal yetenektir. Bu tanımı geniş anlamda ele aldığımızda doğumla başlayan süreci kapsadığı söylenebilir. Daha dar kapsamlı bakış açısıyla düşünüldüğünde ise günlük davranışın gelişimini içeren bir süreçtir.

Kişilik, bireyin kendi iç ve dış çevresi ile kurduğu, diğer bireylerden farklı, tutarlı ve yapılandırılmış bir ilişki türü olarak tanımlanmıştır. Çocuklarda duygu kontrolünün sağlanmasında beden eğitimi ve spor oldukça önemlidir. Öyle ki beden eğitimi ve spor aktivitelerinin çocuklarda sosyal ve fiziksel gelişim becerilerinin gelişmesine imkân sunduğu, böylelikle çocukların özgüvenli, bağımsız, öz -disiplinli ve öz kontrol becerisi yüksek bir kişilik edinmesini sağladığı belirtilmiştir.

Çocuklarda empati kurma noktasında kardeş ilişkilerinin etkili bir faktör olabileceğine dikkat çekmiş, kardeşler arasındaki etkileşimlerin, diğer insanların düşünce ve duygularını anlama yeteneği olan zihin kuramının gelişimini kolaylaştırmaya yardımcı olduğunu ileri sürülmüştür.

Bilişsel gelişime psikometrik yaklaşımın çocuklardaki zihinsel yeteneğin değerlendirilmesinde sahip olunan bir takım zekâ testlerinin temelini oluşturduğu ifade edilmektedir.

Problem çözme becerisi ise bireyin sosyal yaşam döngüsünde birey olma ve bu yaşam döngüsündeki sorunlara karşı koyabilme sürecindeki en önemli yeteneklerden biridir. Problem çözme becerileri yaratıcılıkla da yakından ilgilidir. Çocuğun sorunları çözme yeteneği, öncelikle farklı durumlara ve olaylara farklı bir perspektiften bakma yeteneği ile şekillenir.

Çocuk gelişimi alanında ve farklı alanlarda çocukların katılım gösterdiği oyun ve fiziksel aktiviteler üzerinde çalışan bazı araştırmacılar oyunun çocukların sosyal gelişim üzerindeki önemini ve çocukların bilişsel, fiziksel ve duyuşsal gelişimi üzerindeki etkilerine dikkat çekmişlerdir.

Sosyal etkileşim durumları sosyal gelişim ile sosyal beceriler arasında yer alan ortak paydayı oluşturmaktadır. Sosyal gelişimler aracılığı ile edinilen sosyal beceriler çocuğun sosyal gelişimini de desteklemektedir. Sosyal gelişimleri sağlıklı bir biçimde tamamlanmış çocukların bir takım sosyal becerilere sahip olabileceği gibi bu becerilerden sık bir şekilde yararlanabilecekleri ifade edilmiştir.

Bir kulüpte spor yapmak, çoğu zaman yarışmalara katılmakla birlikte gelir. Yarışmada kazanılan zafer, çocukların benlik saygısını artırabilirken, yenilgi, çocukların benlik saygısı üzerindeki nihai olumsuz etkilerine rağmen, onlara böyle bir durumla nasıl başa çıkacaklarını öğretebilir.Sağlıklı bir sosyal gelişim için çocuklar küçük yaşta spor yapmaya yönlendirilmeli ve okul döneminde spor faaliyetlerine devam edilmelidir.