Oyunları Derleme II
Oyunun Hangi Gelişim Alanı İçin Etkili Olduğunu Belirtme
İnsan yaşamında önemli bir yeri olan oyun, çocuğun gelişimi için yaşamsal bir öneme sahiptir. Oyun, çocuğu gerçek hayata hazırlayıcı etkin bir araçtır. Çocuk yaşam ile ilgili deneyimleri oyun aracılığı ile öğrenir. Oyun, çocuğun tüm gelişim alanlarına yardımcı olur. Oyun, çocuğun kendisini, bedenini ve yeteneklerini anlaması yönünden önemlidir.
Oyun sırasında çocuk, pek çok şeyi kendi kendine deneyerek öğrenmekte, gizil güçlerini geliştirmekte, birçok beceriyi de zorlanmadan kazanmaktadır. Oyun, çocuklar için doğal bir öğrenme aracıdır. Eğitimci oyun faaliyetleri ile çocuğun tüm gelişim alanlarına yardımcı olmayı hedeflemelidir. Seçtiği oyunların çocukların tüm gelişimini destekleyecek nitelikte olmasına (fiziksel, sosyal, duygusal, psikomotor, bilişsel, dil ve özbakım) dikkat etmelidir. Oyun, genel olarak çocuğu birçok yönden etkiler ve gelişmesine katkıda bulunur. Oyunların türlerine göre etkileri farklılık gösterirken çocuk oyunları;
Fiziksel ve Motor Gelişimi Destekleyen Çocuk Oyunları
Oyun sırasında çocuğun tüm bedeni hareket halindedir. yürüme, koşma, atlama, sürünme, tırmanma, sıçrama vb. gibi güç gerektiren hareketleri içeren oyunlar, çocuğun vücut sistemlerinin düzenli çalışmasına olanak sağlar. Oyunun içerisinde özellikle mücadele oyunları sırasında çocuklar sürekli olarak koşmak, atlamak, zıplamak,tırmanmak, itmek, çekmek, taşımak gibi hareketlerle diğer öğrencilerle mücadele etmek durumundadırlar. Çocuk sahip olduğu fiziksel yetenekleriyle diğer oyunculara karşı bir yarış halindedir.
Oyun aracılığıyla çocuk uzuvları arasında eşgüdüm ve denge sağlar. Gücünü arttırır. Motor becerilerde esneklik ve çeviklik kazanır. Hareketli oyunlar, çocukların çevresini, yaşadığı dünyayı tanımasını, keşfetmesini sağlar.
Yürüme, atlama, sıçrama, tırmanma gibi hareketlerle büyük kasların gelişmesine olanak sağlanır. Yoğurma maddeleri ile oynama, kesme, katlama, yapıştırma, kalem ve fırça kullanma, bağlama, ilikleme, çözme gibi hareketlerle küçük kaslarını geliştirir. Güç, hız, dikkat, esneklik gibi yetenekleri sağlıklı bir şekilde gelişir.
Bilişsel Alan ve Dil Alanını Destekleyen Çocuk Oyunları
Çocuklar oyunları aracılığıyla daha kolay ve kalıcı öğrenirler. Sorular sorarak bilgi edinirler. Oyun oynayarak büyüyen çocuk pek çok kavramı, bilimsel deneyimleri oyun içinde öğrenir. Sorular sorarak bilgiler elde ederler. Bilgilerini başkalarına aktarır. Mantık yürütmeyi, yargılamayı öğrenmeğe, neden -sonuç ilişkisi kurmaya başlar. Oyunda ortaya çıkan sorunları görmeyi, bunlara çözüm bulmayı öğrenir. Çocuklar farkında olmadan dikkat, kıyaslama, hızlı düşünme yeteneklerini oyunlarla kazanırlar.
Çocuk oyun ortamında konuşma becerisini arttırır. Düzgün cümleler kurma alışkanlığı kazanır. Kendini rahat ifade edebilme becerisi kazanır. Arkadaşlarını dinlemeyive anlamayı öğrenir. Çocuk oyun sırasında sesleri, tonlamaları, kafiyeleri, kullanma imkanı bulur.Özellikle dramatik oyunlar sözcük sayısının artmasına katkı sağlamaktadır. Az konuşan, çekingen çocuklar oyunlarda akranları ile konuşarak; konuşma, sözlü ifade ve başkaları ile iletişim kurma becerilerini geliştirirler.
Sosyal Duygusal Gelişimi Destekleyen Çocuk Oyunları
Toplumsallaşma, toplumda geçerli olan kültürel değerleri öğrenerek, yetişkinlerin dünyasına hazırlanma ve yetişkinlerin davranış biçimlerini yaşantısına uygulayabilir duruma ulaşma anlamına gelir. Sosyal beceriler toplumla bütünleşmeyi sağlayan ve toplumsal hayata katılmayı kolaylaştıran, iletişim, kendini kontrol etme, uyum ve atılganlık gibi becerilerle, gözlenebilen -gözlenemeyen bilişsel ve duyuşsal öğeleri içeren ve öğrenilebilen davranışlardan oluşur. İçinde bulunulan sosyal ortama uygun davranma becerisi olarak tanımlanan sosyal beceriler, kişiler arası ilişkilerin kurulmasında ve sosyal amaçların gerçekleştirilmesinde önemli rol oynar. Yardım etme, yardım ya da bilgi isteme, teşekkür etme, özür dileme, bir konuda konuşma başlatabilme, sorulan sorulara yanıt verme, kurallara uyma, sırasını bekleme, iş birliği yapma, eleştiri kabul etme, kendini tanıma gibi sosyal beceriler; bireyin topluma uyumunu, toplumla bütünleşmesini, yaşıtları ve diğer bireylerle iletişimini ve etkileşimini sağlar.
Yaratıcılık ve Problem Çözme Becerilerini Destekleyen Çocuk Oyunları
Hızla gelişen ve değişen dünyada, üretici, yenilikçi, yaratıcı bireylere ihtiyaç duyulmaktadır. Çocukta yaratıcılığın gelişimi, onun kişilik özelliklerine ve buna bağlı olarak gelecekteki yaşamını büyük ölçüde etkilemektedir. Yaratıcı bireylerin, kendine güvenen, problemlere pratik çözümler bulabilen, esnek ve bağımsız düşünebilen, daha kolay empâti kurabilen ve yeniliklere daha açık bir görüntü sergileyen kişiler oldukları görülmektedir.
Oyunun Kurallarını Belirtme
Oyunun kurallarını belirtmek oyunun sağlıklı oynanabilmesi için önemlidir. Öğretmen, oyunun kurallarını çocuklara iyi açıklamalıdır. İlk açıklamada karmaşık gelebilecek kurallar oyun tekrarlandıkça daha iyi öğrenilecektir. Oyun, sade ve basit bir dille çocukların anlayabileceği biçimde açıklanmalıdır. Kurallar anlatılırken eğitimcinin dikkat edeceği en önemli nokta oyuna karşı, çocukların istekli olmalarını sağlamak, onların ilgilerini uyandırmaktır. Bu sayede çocukların etkin olarak oyuna katılımları sağlanabilir.