Oyunları Derleme 1
Okul öncesi eğitimin temelinde oyun vardır. Oyun sırasında çocuklar; duyuhareket ve biliş becerilerinin birçoğunu vurgulamakta ve denetlemekte, ayrıca kavramları öğrenmekte ve toplumsal davranışları geliştirmektedir [1]. Oyun, çocuğun iç dünyasını dıştaki sosyal dünya ile birleştirmesine yardım eder, çocukları eğlendirirken aynı zamanda onların sosyal, zihinsel, psikolojik, fiziksel ve dil gelişimlerine katkı sağlar [2].
Oyun, çocukların yaşamındaki en önemli etkinliktir. İnsan davranışları düşünüldüğünde, çocuk oyunlarında sergilenen davranışların çoğunlukla yaşam deneyimlerinden oluştuğu görülmektedir.
Çocuğun neredeyse doğumdan itibaren oynamaya başladığı ve ilk çocukluk yıllarında kendini, çevresini, dünyayı oyun oynayarak tanıdığı bir gerçektir. Modern eğitim anlayışında oyunun önemli bir yeri vardır. “Oyun oynama dürtüsü, teşvik edildiğinde, okul yıllarında da –hatta yaşam boyuncaeğlenceli ve etkin bir öğrenme yolu olabilir düşüncesi modern eğitim anlayışının temellerinden birisidir. Ayrıca modern eğitim anlayışının önemli başka bir ilkesi de; eğitimin merkezine çocuğu koymak ve eğitime onun bulunduğu yerden başlamaktır. Bu düşüncenin hayata geçirilmesinin en önemli koşulu çocuğu gerçekten tanımaktır. Çocuğu tanımak ve onu oyun yoluyla eğiterek kendini gerçekleştirmesine izin vermek için kullanılabilecek en elverişli araçlardan biri çocuğun oynadığı oyunlardır.
Çocuk oyunları, bir toplumun sosyokültürel yansıması olması açısından önemlidir. Bu nedenle oyun albümleri, hem tarihi bir değer taşıması ve ait olduğu kültürü yansıtması hem de gelecek nesillere aktarması bakımından büyük bir ihtiyaç ve değerli bir kaynak niteliğindedir
Kaynaklardan Okul Öncesi Çocuğuna Uygun Oyun Seçimi
Çocuk oyunları dağarcığı oluşturulurken kitap, gazete, ansiklopediler kitle iletişim araçları, müzeler, folklor kuruluşları ve süreli yayınlardan yararlanılabilir. Ayrıca değişik yörelerde oynanan oyunlar kaynak kişilerden bilgi alınarak ya olduğu gibi alınabilir ya da orijinalliği bozulmadan yeniden yazılabilir. Yazının dili, sade, anlaşılabilir, kısa ve öz olmalıdır.
Oyunların Kaynağını Belirterek Listeleme
Oyunları not ederken oyunun kaynağını geleneksel, başka kültüren alınma veya kaynağı belli olmayanlar şeklinde belirtmek gerekir. Kaynak basılı yayın araçlarından ise; adı, yazarı, yayın tarihi, yayınevi, sayfasının belirtilmesi, kitle iletişim araçlarından ise programın adı, kanalı, yayınlandığı tarih ve saat gibi bilgilerin verilmesi yararlı olacaktır. Böylece aynı kaynağa başvurmak gerektiğinde kaynağın rahatlıkla bulunabilmesi mümkün olacaktır.
Oyun kaynak kişilerden alınmışsa, hangi yöreye ait olduğu, o yörede hangi isim ile oynandığı, kimden alındığı ve nasıl oynandığına dair bilgiler verilmesi yararlı olacaktır.
Yaş Gruplarına Uygun Oyunları Belirleme
Oyun insan hayatının her evresinde var olan bir etkinlik olmakla birlikte özellikle hayatının ilk yıllarında çocuğun kendini, içinde yaşadığı dünyayı tanıması, mutluluklarını, üzüntülerini, hayal kırıklıklarını, iç çatışmalarını, hayallerini, düşüncelerini ifade edebilmesi için en uygun dil olarak ifade edilebilir. Çocuğun oynadığı oyun türleri ve oynanış biçimleri, onun içinde bulunduğu gelişim evresinin özelliklerine göre değişiklik göstermektedir.Bu yüzden de çocuğun yaşına uygun oyun seçmek çok önemlidir. Çocukların gelişim özelliklerine uygun çeşitli oyun alanları hazırlanmalı ve çocuğun kendi akranlarıyla oynamasına fırsat verilmelidir.
Süt Çağı Oyunları
Yaşamın ilk yıllarında görülen oyun türü çevreyi keşfetme, davranışları tekrarlama ve kendi başardıklarından mutluluk duyma şeklindedir. Bebeklerin hareket becerileri geliştikçe, merakları ve çevreye olan ilgileri arttıkça çevreyle olan iletişimleri de artar. Özellikle bebek yürümeye başladığı bir yaş civarında oldukça enerji doludur. Artık çocuk oyuncaklara ihtiyaç duymaya başlar. Oyuncakları amaçlarına uygun kullanmaya başlar.
Anaokulu/Ana Sınıfı (4-6 Yaş) Oyun Örnekleri
Oyun, sağlıklı büyüme, gelişme ve öğrenme için en güvenli yoldur ve her çocuk oyun oynar. Çocuklar, oyun sırasında keşfederek öğrenirler.Okul öncesi çağda, çocukların hayal gücü inanılmaz boyutlara ulaşır. Nesnelerin yanı sıra çocuk kendini ve başkalarını da bu hayal dünyasına katar. Kullandığı kelimeler, ilgi alanları, mecazi anlamlar, dil oyunları bu evrenin bilişsel açıdan artan zenginliğini ve sembolik düşünce özelliğini gösterir [12].
Beş yaşında çocuklar yaşıtları ile küçük gruplar halinde oynamaktadır. Yetişkinler ile ilişkilerinde başarılı ve mutludur. Evde ve okuldaki kuralları anlar, uygular, sorumluluk üstlenmekten hoşlanır. Sorumluluk duygusunu geliştirmek için bir işe yardımcı olmak istediği zaman, onu engellemek yerine teşvik etmek, ona uygun sorumluluklar vermek gerekmektedir.
İlköğretim Çağı Çocuk Oyun Örnekleri
İlköğretim çağı ince motor becerilerin gelişimin hızlandığı bir dönemdir. Kasların gelişimi ve birlikte çalışmasına bağlı olarak birçok çocuk koşma, hoplama, sıçrama, atlama gibi davranışları yapabilmektedir. Koordinasyon yeteneğinin artamı nedeniyle estetik hareketlerde başarı vardır.