Oyun Dağarcığı Geliştirme 1

Oyun

Oyun okul öncesi dönemde temel bir iletişim aracı ve çocuğun işidir.Oyun ile yaşama hazırlanan çocuk, yetişkinliğe geçtiği zaman da oyundan vazgeçemez. İnsan hayatının tüm evrelerinde oyun, şekli ve verdiği haz değişse de vardır.

Oyun ifadesi eğlenceli olmakla beraber, kişiden kişiye farklı hisler uyandıran göreceli bir kavramdır. İçerisinde kural olsun ya da olmasın, belli bir amaca yönelsin veya yönelmesin her durumda çocuğun zevk alarak katıldığı yaşamı deneyimlediği ve eğlenirken hayatı, hayat için gerekli temel bilgileri,becerileri ve davranışları öğrendiği bir eylemdir.

Çocuklar neden oynar?

Çocukların neden oyun oynadığına ilişkin farklı görüşler vardır; Piaget oyuna bilişsel açıdan açıklama getirerek oyun oynamanın çevreye uyumu kolaylaştırdığını belirtir. Başka bir görüş oyunun içten gelen bir dürtü olduğunu, türe özgü davranışların aktarımı için oyun oynandığını ifade eder.

Oyun Üzerine Görüşler

Lazarus’a göre oyun, kendiliğinden ortaya çıkan, belli bir amacı olmayan ve insanı mutlu eden bağımsız bir aktivitedir.Caillois ‘ e göre [1958] oyun, serbestçe kabul edilmiş, fakat bağlayıcı olan kurallara göre belli bir alan ve zaman süreci içinde sürdürülen gerilim ve eğlence duygularını içeren, gerçek hayattan farklı olduğu bilinci ile yapılan gönüllü bir hareket ya da faaliyettir.

Oyunun Özellikleri

• Oyun zoraki değildir ve çocuğun yaratılışına göre harekete geçer.
• Oyun sembolik, anlamlı ve değişime açıktır.
• Oyuncular oyunda aktif rol alır.
• Oyunun kuralları vardır.
• Oyun zevklidir.

Oyuncak

Oyun amaçlı kullanılan her araç gereç oyuncak olarak olarak tanımlanabilir. Çocuğun gelişimi için önemli rolü olan oyuncaklar kimi zaman bir tahta parçasına yüklenen sembolik anlamı, kimi zaman da oyuncak sektörüsünün sunduğu hazır materyali ifade eder. Oyuncaklar masum gibi görünse de satın alırken dikkat edilmesi gereken yönler vadır. Çocuğun gelişimine uygun, sağlığına zarar vermeyecek, ilgisini çeken, eğitici eğlendirici ve ekonomik açıdan ebeveyni yormayacak oyuncaklar seçilmelidir.

Tarih Sürecinde Oyun ve Oyuncak

Tarihsel süreç çerçevesinde oyun, insanların algılarına, ilgi ve isteklerine göre farklı tanımlarla karşımıza çıkmaktadır.Eski Mısır’da Orta Krallık Dönemi’nden kalan duvar resimleri incelendiğinde oyun tahtası üzerinde oynanan oyunların yanı sıra, sıçrama oyunları gibi çocukların oynadığı diğer oyunlar da görülmektedir.Bilinen ilk oyun "beş taş"tır.Aydınlanma Dönemi ile Avrupa’da meydana gelen insana değer verme düşüncesi çocuk oyun ve oyuncaklarına da yansımıştır. Çocuğa verilen değerin artması ile birlikte oyuncakların gelişimi de hızlanmıştır. Rönesans Dönemi'nde Almanya ‘da oyuncak fabrikası açılarak oyuncak ihtiyacı seri üretimle giderilmeye çalışmıştır.

Tarihte bilinen ilk oyuncaklar Mısırlılara aittir. MÖ 5. yüzyılda Mısırlı çocukların tahta atlarla oynadıklarına dair arkeolojik bilgiler edinilmiştir. Eski Yunan, Roma ve Çin'de de kilden yapılıp fırınlanmış, hareketli kol ve bacaklara sahip bebekler yapıldığı bilinmektedir. Aydınlanma dönemi ile Avrupa’da meydana gelen insana değer verme düşüncesi çocuk oyun ve oyuncaklarına da yansımıştır. Çocuğa verilen değerin artması ile birlikte oyuncakların gelişimi de hızlanmıştır. Rönesans döneminde Almanya ‘da oyuncak fabrikası açılarak oyuncak ihtiyacı seri üretimle giderilmeye çalışmıştır. Edison tarafından 1820 yılında ilk konuşan bebek tasarlandı. 1920 ve 1930’da Montessori ve Froebel eğitimde oyuncak kullanılmasını bir ihtiyaç olarak belirtmişlerdir

İnsanın yıllar içindeki evrimi oyun ve oyuncakları da değişip dönüştürmüştür.