Çocukları Drama, Oyun ve Resim Yoluyla Tanıma
Çocukların kendi niteliklerini tanımada önemli bir yöntem olan drama ile çocuk, farklı rollere bürünerek gelişim sağlarken; oyun ile çocuk, iç dünyasını ve kendini daha rahat bir şekilde ifade edebilir; resim analiziyle çizimler, boyalar, karalama gibi durumlar çocuğun duygu, düşünce ve tavır gibi birçok durumunu yansıtabilir.
Drama, çocukların bir olay veya bir konuyla ilgili durumu yaşantılarından yola çıkarak doğaçlama ve rol oynama tekniklerinden yararlanılarak bir grup içerisinde canlandırma olarak tanımlanmıştır.
Drama ile çocuk taklit ve rol oynama gibi yöntemlerle kendisini bir başkasının yerine koyarak duygu, düşünce ve davranışını yansıtması yanında çocukların kendini tanıması ve yeni öğrenmeler kazanabilmesine yardımcı olmaktadır.
Çocukluk döneminde bilişsel, dil, sosyal -duygusal, psiko-motor ve öz bakım becerileri alanlarının desteklenmesinde ve gelişimine katkı sağlamasında dramanın önemli bir yeri bulunmaktadır.
Oyun, kendiliğinden ortaya çıkan, beceriye dayanan veya dayanamayan çocukların eğlenceli vakit geçirmesini sağlayan ve çıkarsız ilişkilere dayanan etkinliktir.
Çocukluk döneminde çok önemli bir aktivite olan oyun ile çocuklar kendini tanır, kendi potansiyelinin farkına varabilir ve değerlendirme yapabilir.
Oyun terapisi, alanında uzman oyun terapistler tarafından danışanların psikososyal sorunlarla başa çıkma, önleme veya çözüm üretmelerine ve de uygun gelişim ve büyümelerine katkı sağlamak amacıyla oyunun gücünden yararlanılan bir süreçtir.
Oyun terapisi, çocukların psikolojik sıkıntılarına karşı başa çıkma, uyum sağlama veya karşılaşılan güçlüklere karşı direnç oluşturma, kendini ve çevresini tanıma, yaratıcılığını ortaya çıkartmada, iletişim becerisi kazanmada ve özellikle öğrenmede destek sağlayan terapötik bir süreç olarak belirtebiliriz.
Oyun terapisi, kendini ifade etme, bilinç dışına erişim, duygusal boşalma, yaratıcı problem çözme, ahlaki yargı, bağlanma ve ilişki geliştirme, stres aşılamak, yeterlilik ve öz denetime gibi kavramlar üzerinde iyileştirici etkisi bulunmaktadır.
Oyun Terapisine Psikanalitik Yaklaşımı , Çocuk Merkezli Oyun Terapisi, Filial Terapi, Bilişsel Davranışçı Oyun Terapisi (BDOT) ve Anlatısal Oyun Terapisi çocukların kendini tanıması, geliştirmesi ve sorunlarıyla başa çıkmasında önemli oyun terapi yaklaşımlarıdır.
Resim, çocuğun duygu, düşünce, kişilik, zeka ve sosyal çevre özelikleriyle iç dünyasını yansıtmaya çalışan bir araçtır. Başka bir ifade ile resim, çocuğun yaşam hakkındaki algılayışını görsel ifadelerle yansıtma şeklidir.
Çocukları psikolojik olarak tanımak için çizilen resim etkili bir araç olmaktadır. Çocukların kaygı, korku, ihmal, istismar, fiziksel taciz, saldırganlık, aile içi problemler ve iletişim problemleri çizdiği resimlere yansıtarak uzmanlar tarafından ruh halleri daha kolay anlaşılabilir.
Çocuk çizgilerinde mutluluk, sevinç, üzüntü, endişe, aile içi ilişki, iletişim gücü gibi birçok duygular, problemler ve kişilik özellikleri hakkında bilgiler vermektedir.
Çocukların çizdiği resimlerde kullandıkları renkler çocuğu tanımada önemli olmaktadır.
Çocukların bedensel ve zihinsel gelişimleri birbirlerinden farklıdır. Bu sebeple resme karşı ilgi, motivasyon ve çizim yetenekleri çocuktan çocuğa gelişim dönemlerine göre farklılıklar gösterir.
Çocuk resimlerinin gelişim dönemleri karalama dönemi (2 -4 yaş), Şematik öncesi dönem (4 -7 yaş), şematik dönem (7 -9 yaş), gerçeklik (çete çağı) dönemi (9 -12yaş) ve mantık dönemi (12 -14 yaş) olarak belirtilmiştir.