Çalışma İlişkilerinde Çatışma
Çatışma örgütlerde farklı nedenlere bağlı olarak ortaya çıkan kişiler arası veya gruplar arası anlaşmazlık durumlarıdır. Nedeni ne olursa olsun her örgütsel çatışma mutlaka olumlu veya olumsuz bir sonuçlar doğurur.
Örgütsel Çatışma: Örgütsel çatışma örgütlerde farklı gruplar arasında yaşanan anlaşmazlık durumu olduğu gibi, birey veya grup ile örgüt yönetimi arasında yaşanan anlaşmazlık durumudur.
Çatışma Süreci
Örgütlerde ortaya çıkan çatışmalar bir süreci izler ve bu süreçte çatışma iki bakımdan ele alınabilir. Bunlardan biri “örgüt içi çatışmalar”, diğeri “örgüt dışı çatışmalar”dır. Örgüt içi çatışmalar çalışanlar arasındaki çatışmalar, sosyal gruplar arası çatışmalar, hasımlar ve karşıt gruplar arası çatışmalar, hiyerarşik (dikey) çatışmalar ya da ast- üst çatışmaları, eş düzey yöneticiler ve birimler arası yatay çatışmalar, merkez ve taşra örgütü arasındaki çatışmalar olarak ortaya çıkan çatışmalardır.
Çatışma Yaklaşımları
Klasik Yönetim Anlayışına Göre Çatışma: Klasik görüş otoriter bir yönetim anlayışını benimsediği ve göreli olarak kapalı sistemleri savunduğu için bu sistemlerde örgütün koyduğu kuralların dışında ve rollerin ötesinde başka davranışlar beklenmediği için örgütlerde görülen çatışmaların yıkıcı olduğuna inanılır
Modern Yönetim Anlayışına Göre Çatışma: Geleneksel görüşü izleyen davranışçı veya modern görüş, çatışmayı örgütsel yaşamın bir gerçeği olarak kabul eder. Modern yaklaşım, çatışmanın çalışanların verimliliği üzerinde yapıcı bir etkisi olduğunu ileri sürmektedir .
Etkileşimci Yönetim Anlayışına Göre Çatışma: Örgütsel çatışmayı farklı bir bakış açısıyla ele alan bu yaklaşıma göre çatışma grup içinde olumlu bir güçtür. Bu yaklaşım klasik yaklaşımda olduğu gibi çatışmayı kötü bir şey olarak değil, aksine onun gerekli olduğunu ileri sürer.
Örgütsel Çatışmanın Nedenleri
İletişime İlişkin Nedenler: Yetersiz bilgi alışverişi, algılama ve yorumlama farklılıkları, iletişim engelleri.
Biçimsel Yapıya İlişkin Çatışma Nedenleri: Büyüklük, bürokratik nedenler, denetim biçimi, katılım. örgütsel değişim, örgütsel iklim, işlevsel ve görevsel bağlılık, kaynakların paylaşımı, amaç farklılıkları, yönetsel belirsizlikler, yönetim biçimleri, örgütlerde farklılaşma, rekabetçi statü farklılıkları
Kişisel Nedenlerden Kaynaklanan Çatışmalar: Kişilik yapıları, İnsanın mütecaviz doğası .
Örgütsel Çatışma Türleri
Örgütlerde çatışmalar çok farklı düzey ve biçimlerde ortaya çıkabilmektedir. Bunlar bireyin kendi içindeki çatışması, bireyler arası çatışma, küçük gruplar içindeki çatışma, gruplar arası çatışma, bölümler arası çatışmadır.
Örgütsel çatışmaların örgütsel yapı içindeki yerine göre şu türleri vardır: Dikey çatışma, yatay çatışma, işlevsel/görevsel çatışmalar .
Örgütsel Çatışmanın Yönetimi
Yönetimde, yönetici otoritesini ve insanları yönetme becerisini, sorun çözerek gösterir . Örgüt içinde çatışmaları önlemek, yönetimin karşılaştığı önemli sorunların başında gelir. Çatışmaların çözümünde birden fazla yöntem uygulanmaktadır.
Çatışma Çözme Yaklaşımları: Kaçınma ve bağlanma yaklaşımı, çatışmayı dondurma yaklaşımı. Sorun çözme yaklaşımı. Yumuşatma yaklaşımı . Güç ve otorite kullanma yaklaşımı. Amaç belirleme yaklaşımı. Ödün verme yaklaşımı. Kişileri değiştirme yaklaşımı. Örgütsel ilişkileri değiştirme yaklaşımı. Cezalandırma yaklaşımı. Ara bulma yaklaşımı. Ayak uydurma yaklaşımı. Rekabet yaklaşımı. İşbirliği yaklaşımı.