Örnekleme ve Örnekleme Metotları

İstatistiksel çalışmaların en önemli aşamalarından biri örneklemedir.

Populasyondan şansa bağlı çekilen ve populasyonu temsil etme nitelik ve niceliğindeki alt gruba örneklem denir.

Örnek poplasyonu temsil etmiyor ise , örnekten verilerin doğru ölçümü, bu verilerin doğru istatistik metotlarla analizi ve analiz sonuçlarının doğru yorumlanması populasyon hakkındaki kararın doğruluğunu sağlamaz.

Örnekleme metotları, amaçlı örnekleme metotları ve şansa bağlı örnekleme metotları olarak iki gruba ayrılır.

Fen ve sağlık bilimlerinde daha çok şansa bağlı örnekleme metotları kullanılır.

Şansa bağlı örneklemede, poplasyondaki her ferdin örneğe girme şansı diğer fertlere eşit olmalıdır.

Birörnek (homojen) populasyonlarda basit şans örneklemesi, fertlerin birörnek ve sıralı olduğu populasyonlarda sistematik örnekleme metotları kullanılır. Populasyon tabakalardan oluşuyorsa tabakalı şans örneklemesi, ferdin içinde bulunduğu grup tümden örnekleme alınıyorsa küme örnekleme metodu uygulanır.

Araştırmalarda doğru örnekleme metodunu ve yeterli örnek büyüklüğünü belirlemek özel bir öneme sahiptir.

Örnek büyüklüğü, değişkenin varryasyonuna, tahminde öngörülen sapmaya (d) ve tahminin bilimsel hata düzeyine (α) bağlı olarak değişir.

Değişkenin varyasyonu arttıkça, örnek büyüklüğü artar, d ve α büyüdükçe örnek büyüklüğü azalır.

Örnek büyüklüğü artıkça örneklemenin ve araştırmanın maliyeti doğrusal olarak artar, ancak araştırmadan elde edilen bilgilerin doğruluğu belirli bir örnek büyüklüğünden sonra değişmez.

Populasyon hakkında verilen kararın değişmezliğini bilimsel hata düzeyinde sağlayan örnek büyüklüğü optimum örnek büyüklüğüdür.