Toplu Yapılarda Ortak Yaşam ile İlgili Yasal Mevzuat

Tek bir parsel üzerinde gerçekleştirilen toplu yaşamın daha güvenli ve esenlik içinde gerçekleştirilebilmesi için geçerli olan Afet Sigortaları Kanunu, Sığınak Yönetmeliği, Otopark Yönetmeliği ve Binalarda Enerji Perform Yönetmeliği önemli yasal düzenlemelerdir.

Türkiye; deprem, toprak aşınması, sel, vb. doğal afetlerin sık sık yaşandığı bir ülkedir. Yaşanan doğal afetler neticesinde önemli miktarda can kaybı yaşanmakta, çok miktarda yapı oturulamaz hâle gelmektedir. Doğal afetleri önlemenin bir yolu yoktur, sadece doğal afetler sonucunda meydana gelecek can ve mal kaybını en aza indirecek çalışmalar yapılabilmektedir.

Türkiye’de 1999 yılında çok sayıda mal ve can kaybının yaşandığı Marmara Depremi’nden sonra, doğal afetlerle ilgili yasal düzenlemeler sorgulanmıştır. 1999 yılında 587 sayılı KHK ile Zorunlu Deprem Sigortası uygulaması getirilmiştir. 2000 yılında ise Zorunlu Deprem Sigortası edindirme, uygulama ve yönetimi faaliyetlerinden sorumlu tüzel kimlikli bir kamu kuruluşu olan Doğal Afet Sigortaları Kurumu (DASK) kurulmuştur. 18.05.2012 tarihinde, 6305 sayılı Afet Sigortaları Kanunu yeniden gözden geçirilerek düzenlenmiştir.

Afet Sigortaları Kanunu’nun amacı: Binalarda deprem sonucu meydana gelebilecek maddi zararların karşılanmasını teminen yaptırılacak zorunlu deprem sigortası ile sigorta şirketlerince teminat verilemeyen veya teminat verilmesinde güçlükler bulunan çeşitli afetler ve riskler sonucu meydana gelebilecek maddi ve bedeni zararların karşılanabilmesini teminen sunulacak sigorta ve reasürans teminatlarına ilişkin usul ve esasları belirlemektir. 25.08.1988 tarihli Sığınak Yönetmeliği, sığınakların çeşit, özellik, yapım, kullanım ve muhafazasına ilişkin usul ve esaslarını düzenlemektedir. Yönetmelikte sığınak şu şekilde tanımlanmaktadır: Biyolojik ve kimyevi harp maddelerinden, nükleer ve konvansiyonel silahların etkilerinden ve doğal afetlerden insanlarla, insanların yaşaması ve ülkenin harp gücünün devamı için zaruri canlı ve cansız kıymetleri korumak maksadıyla inşa edilen korunma yerleridir.

Otopark Yönetmeliği’nin amacı: Yerleşme yerlerinde araçların yol açtığı, trafik sorunlarının çözümü için otopark yapılmasını gerektiren bina ve tesislerin neler olduğunun ve otopark ihtiyacının miktar, ölçü ve diğer şartlarının tespit ve giderilme esaslarını, ulaşım sistemlerini ve problemlerinin çözümünü gösteren imar planlarına uygun olarak düzenlemektir. Bu yönetmeliğin uygulanacağı yerler ise şu şekildedir: Son nüfus sayımına göre nüfusu 10.000 ve daha fazla olan yerleşmelerde, nüfusu 10.000'den az olmakla birlikte imar planı onaylanmış yerleşmelerde ve alanlarda ve imar planı bulunmamakla beraber bu yönetmeliğin uygulanacağına dair belediye meclis veya il idare kurulu kararı alınan bütün yerleşmelerde uygulanır. Yapılacak yapılara bu yönetmelikte belirtilen esaslara ve belediye meclislerince alınacak kararlara göre bina otopark yerleri ayrılmadıkça yapı ruhsatı, bu otoparklar inşa edilip hazır hâle getirilmedikçe de yapı kullanma izni verilemez.

Asansör Yönetmeliği’nin amacı: İnsanların, insan ve yüklerin veya sadece yüklerin taşınmasında kullanılan asansörlerin insan can ve mal güvenliğini tehdit etmeyecek şekilde kullanımlarını sağlamak ve çevreyi korumak üzere işletme, bakım, periyodik kontrol, mevcut asansörlerin iyileştirilmesi, denetim, garanti ve satış sonrası hizmet şartları ile uyulması gereken kuralları belirlemektir.

Binalarda Enerji Performansı Yönetmeliği'nin amacı: Binalarda enerjinin etkin kullanımı, israfın önlenmesi, enerji maliyetlerinin ekonomi üzerindeki yükünün hafifletilmesi, çevrenin korunması için enerji kaynaklarının ve enerji verimliğinin korunmasını sağlamaktır.