Binalarda Alınması Gereken Temel İSG Tedbirleri

İnsanoğlunun varoluşundan bu yana farklı amaçlar için (barınak, iş yeri, eğitim, eğlence vb.) binalara ihtiyaç duyulmaktadır. Binaların fiziksel özellikleri (mimari, kullanılan malzeme, plan vb.) kullanım amaçlarına göre belirlenmelidir. Bir bina şüphesiz aynı anda çok farklı amaçlara hizmet edebilir veya başlangıç amaçları dışında sonradan farklı amaçlar için de kullanılabilir. Gerek yeni yapılan binalarda, gerekse mevcut binalarda, sonradan ilave edilecek olan tüm eklentiler ve yapılacak olan tüm değişiklikler iş sağlığı ve güvenliği (İSG) Mevzuatına ve o binada yapılacak işlevin nitelik ve özelliklerine uygun olmalıdır.

Binalar kullanım özelliklerine göre konutlar, konaklama amaçlı binalar, kurumsal binalar, büro binaları, ticaret amaçlı binalar, endüstriyel yapılar, toplanma amaçlı binalar, depolama amaçlı tesisler, yüksek tehlikeli yerler ve karışık kullanım amaçlı binalar olmak üzere on sınıfa ayrılabilmektedir. Hangi bina sınıfı olursa olsun hem binanın dayanıklılığı hem de içerisinde çalışan işçilerin sağlığı ve güvenliklerini koruyabilmek için iş sağlığı ve güvenliği kurallarının uygulanması gerekmektedir.

Bu amaçla binaların yapısı ve dayanıklılığı, elektrik, acil çıkış yolları ve kapıları, yangın, sıcaklık, aydınlatma, taban, duvarlar, tavan, çatı, pencereler, kapılar, girişler, merdivenler, temizlik ekipmanları (Soyunma yeri ve elbise dolabı, Duşlar ve lavabolar, Tuvalet ve lavabolar), atık sulara drenaj kanalı, havalandırma, korkuluklar, koridor ve geçişlerinde ile engelli çalışanlar için gereken asgari İSG kurallara uyulması büyük önem taşımaktadır.

Bu kurallardan kısaca bahsedecek olursak; Binalarda sağlık ve güvenlik konusundaki tüm gerekli malzemeler ve verilmesi gereken eğitimler işveren tarafından sağlanması esastır. Bu işlemler için işveren çalışanlardan ilave bir ücret talep edemez. Binalarda her aşamada yapılan işlerde çalışmakta olan kişilerde işveren tarafından sağlanan bu imkânları iş sağlığı ve güvenliği kapsamında kullanmakla ve uymakla yükümlü olurlar. Binalar ile bunlara yapılacak her çeşit ek ve değişiklikler, yapılan işin özelliğine uygun nitelik ve yeterli sağlamlıkta inşa edilmelidir. Binaların kanuni düzenlemeler yanında, yangına karşı güvenlik bakımından Binaların Yangından Korunması Hakkında Yönetmelik’te öngörülen şartlara uygun olması sağlanır. Acil çıkış yolları ve kapıları doğrudan dışarıya veya güvenli bir alana açılması sağlanmalıdır. Tehlike durumunda bütün kişilerin iş yerini derhal ve güvenli şekilde terk etmeleri sağlanır. Binalarda aydınlatma sistemleri, çalışanlar için kaza riski oluşturmayacak şekilde tasarlanmalıdır.

Saydam kapılar varsa üzeri kolayca görünür şekilde işaretlenmelidir. Şayet tercih edilen kapı raylı ise raydan çıkmayı ve devrilmeyi önleyici güvenlik sistemi yapılır. Yukarı doğru açılan kapı ve pencerelerde aşağı düşmeyi önleyici güvenlik sistemi bulunur. Binalarda merdivenler kişi sayısına göre, yanmaz malzemeden, sağlam, yeterli genişlik ve eğimde, uygun korkuluklarla çevrili olacak şekilde tasarlanmalıdır. Kapalı alanlarda çalışanların ihtiyaç duyacakları yeterli temiz havanın bulunması uygun yöntemlerle yapılır. Özellikle engelli çalışanların doğrudan çalıştığı yerlerde ve kullandıkları kapı, geçiş yeri, merdiven, servis araçları, duş, lavabo ve tuvaletlerde uygun olan düzenlemeler yapılır.