Çatılar, Yalıtım İşleri

Çatılar

Çatılar binaların en üst kısımlarını dış etkilerden korurlar.

Çatı çeşitleri

Çatılar, ahşap, çelik ve betonarme malzemeden yapılırlar.

Ahşap Çatılar

Ahşap çatı, elemanların birbirine geçmesiyle, çivi ve bulonlarla bağlanmasıyla oluşturulur. Ahşap çatı elemanları; bırakma (gergi) kirişleri, yastık kirişleri, dikmeler, göğüslemeler, payandalar, yanlamalar, kuşaklar; rüzgâr kirişleri, mertekler, örtü altı kaplaması ve çatı örtüsüdür.

Çatı Şekilleri

Çatı şekilleri; sundurma (tek satıhlı) çatı, beşik (çift satıhlı) çatı, kırma çatı, kelebek çatı, mansard çatı, şet (testere dişli) çatı, fenerli çatı, kule çatı, kubbe çatı, silindir çatı ve sivri çatıdır.

Çatı Kaplamaları

Çatı kaplamları; metal esaslı, kil esaslı, çimento esaslı, bitüm esaslı ve plastik esaslı kaplama malzemeleri, sinüs oluklu ondüle levhalar, cam, taş kaplama ve bitkisel çatı kaplamalardır.

Yalıtım İşleri

Yalıtım; binaları ve içindekileri su, nem, ses, ısı, yangından, titreşim ve yer hareketlerinden korumak için alınan tedbirleri tanımlamaktadır.

Yalıtım çeşitleri: Su ve neme karşı yalıtım, Isı yalıtımı, Ses yalıtımı, Yangına karşı yalıtım, Titreşim yalıtımı ve sismik izolasyondur.

Su ve Neme Karşı Yalıtım

Binanın ve temel sisteminin yer altı ve yüzey sularından korunması (drenaj), bina içi su ve nem yalıtımı ve çatılarda su yalıtımı şeklinde yapılır.

Bina çevresinde drenaj yapılmasında esas amaç, binaya ve özellikle temeline suyun ulaşmasını önlemektir.

Drenaj sisteminde, bina temeli çevresinde ve temel kotunun altında eğimli bir kanal açılarak kanal tabanına delikli borular döşenmektedir.

Yüzeysel su yalıtım malzemeleri; Çimento esaslı su yalıtım malzemeleri, Bitüm esaslı malzemeler, Poliüretan esaslı malzemeler, Akrilik esaslı malzemeler, Bitümlü su yalıtım örtüleri, Plastik veya kauçuk esaslı sentetik su yalıtım örtüleridir.

Isı Yalıtımı

Binalarda yaşam konforunu sağlayacak en önemli unsurlardan biri uygun sıcaklıkta bulunmasıdır. Isıtma ve soğutma sistemlerini etkin ve ekonomik bir şekilde sağlayabilmek için binalarda ısı yalıtımına ihtiyaç duyulur.

Isı yalıtımı, sıcak ve soğuk hava şartlarına karşı bina iç ortamlarında uygulanacak soğutma ve ısıtma sistemlerinin verimini artırmak, ısı kayıp ve kaçaklarını önlemek amacıyla yapılan yalıtım sistemidir.

Yönetmeliklere uygun yapılacak ısı yalıtımı, ısıtma ve soğutma giderlerini azaltarak tasarruf sağlamaya yardımcı olur.

Başlıca ısı yalıtım malzemeleri; cam yünü, taş yünü, plastik köpük, genleştirilmiş perlit, boşluklu beton, asmolen, hafif beton ve preslenmiş her türlü malzemeden levhalardır.

Isıya karşı yalıtım şekilleri; zemin ile temas hâlinde olan döşemede ısı yalıtımı, ara kat döşemelerinde ısı yalıtımı, duvarlarda ısı yalıtımı, duvar iç yüzlerinde yalıtım ve çatılarda ısı yalıtımıdır.

Ses Yalıtımı

Ses yalıtımı, ısı için yapılan yalıtım şekline benzer şekilde uygulanmaktadır. Ses yalıtımı yapılırken "yüzer oda" olarak adlandırılan bir uygulama şekli kullanılır.

Yüzer oda, yapı bölümlerinin duvarlarında, taban ve tavan döşemelerinde, kapı ve pencerelerinde hava boşlukları oluşturulması ve uygun yalıtım malzemeleri ile doldurulması şeklinde oluşturulur.

Gürültüye oldukça fazla maruz kalınan çağımızda, gürültünün insan psikolojisinde oluşturduğu olumsuz etkileri önlemek, çalışma performansında kayıp oluşturmasına engel olmak için ses yalıtımı gereklidir.

Yangına Karşı Yalıtım

Yangına karşı yalıtımda amaç, yangın dayanımı yüksek malzemeler kullanılarak bir mahalde ortaya çıkan yangının diğer kısımlara yayılmasını önlemek ve yangını büyümeden söndürme imkânı sağlamaktır. Aynı zamanda insanların tahliyesini sağlamak amaçlanır.

Pasif yangın durdurucu ürünler olarak; yangın durdurucu akustik mastik, yangın durdurucu derz dolgu spreyi, yangın durdurucu harç, yangın durdurucu esnek tuğla, taş yünü panel boyası, kablo boyası ve genleşme esaslı yangın durdurucu köpük kullanılabilir.

Titreşim Yalıtımı

Titreşim etkilerinin yalıtılarak sönümlenmesi istenir. Makinelerin titreşimlerini yalıtmanın, aktif ve pasif olmak üzere iki türü vardır. Makineden kaynaklanan titreşimlerin yayılmasını engelleyen sistemler, aktif yalıtımdır. Titreşen bir makinenin yalıtım takozlarının üzerine oturtulması ise pasif yalıtımdır.

Deprem Yalıtımı (Sismik İzolasyon)

Sismik izolasyon sistemleri, aktif kontrol ve pasif kontrol sitemleri olmak üzere iki ayrı şeklinde tasarlanabilir.

Aktif kontrol sistemleri, yapıya yerleştirilen sönüm mekanizması yardımıyla sensörler (algılayıcılar) tarafından algılanan yer hareketinin tersi yönünde bir hareket binaya verilerek deprem enerjisinin sönümlenmesi esasına dayanır.

Pasif kontrol sistemleri ise, düşey taşıyıcıların alt kısımlarına elastomer mesnetler yerleştirilmesi ile deprem enerjisinin sönümlenmesi ve yer hareketinin düşey taşıyıcılara yıkıcı bir etki yapmasının engellenmesi esasına dayanır.