Avukatların Kamu Niteliğindeki Meslek Örgütleri

Barolar

Kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşları Anayasanın 135. maddesinde düzenlenmiştir. Bu kuruluşlar arasında yer alan Barolar ve üst birlik mahiyetinde kurulan TBB, Anayasadaki ifadesiyle, kanunla kurulan “kamu tüzel kişilikleri”dir.

Herhangi bir meslek mensuplarının oluşturduğu hukuki topluluğun hukuk sitemimizde oluşturabileceği birliğin adı kural olarak “dernek” olması gerekir. Kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşlarının derneklerden farkı, kaynağını anayasadan alması ve kanunla kurulmasıdır.

Bunlardan başka, bu tür meslek kuruluşlarının diğer kamu kurum ve kuruluşlarından, sendika ve derneklerinden farkı şunlardır: Kanunilik, zorunlu üyelik, kamu yetkisini kullanma, özerklik, kendi bütçelerine sahip olma, aldıkları kararlar ve yaptıkları işlerin önemli bir kısmının idari nitelikte olmasıdır.

Baroların organlarını şu şekilde saymak mümkündür: Baro genel kurulu, Baro yönetim kurulu, Baro başkanlığı, Baro başkanlık divanı, Baro disiplin kurulu ve Baro denetleme kurulu.

Türkiye Barolar Birliği

Kamu kurumu niteliğinde meslek kuruluşu olan TBB’ nin anayasal sistem içerisindeki yeri ve niteliği konusunda “Barolarla” ilgili olarak verilen bilgilerle aynıdır. Ancak, Baro ve TBB’ nin örgütlenme ve yönetim işleyişi hakkında, ayrıntılı bilgi için, Avukatlık Kanununda özel hükümler bulunmaktadır.

Birlik, yasaların bir meslek kuruluşu olarak kendisine yüklediği görevlerinin yanında, toplumun hukuki sorunlarıyla ilgili görüş ve önerileriyle de Türk hukuk sisteminin gelişmesine katkı sağlamaktadır. Bünyesinde oluşturduğu alt komisyonlarda; yasal düzenlemelerle ilgili çalışma yapmakta, özellikle demokrasi ve insan hakları adına uygulamada ortaya çıkan aksamalara karşı sorumluluk bilinciyle etkin bir biçimde mücadele vermektedir.

Barolarda olduğu gibi Türkiye Barolar Birliği’nde de organlar Türkiye Barolar Birliği Genel Kurulu, Türkiye Barolar Birliği Yönetim Kurulu, Türkiye Barolar Birliği Başkanlığı, Türkiye Barolar Birliği Başkanlık Divanı, Türkiye Barolar Birliği Disiplin Kurulu ve Türkiye Barolar Birliği Denetleme Kurulu’ndan oluşmaktadır. Türkiye Barolar Birliğinin organları hakkındaki düzenlemeler Avukatlık Kanunu’nun 113. Maddesi ile 133. Maddesi arasında yer almaktadır. Baroların organları hakkında verilen bilgilerin tekrarına düşmemek adına bu başlık altında yalnızca organların isimleri sayılmıştır.

TBB'nin Üye Olduğu Uluslararası Kuruluşlar

Avukatlık mesleğinin her gün biraz daha artması nedeniyle, evrensel düzeyde avukatlık mesleğinin icrası için kurulan hukuksal kuruluşlar bulunmaktadır. TBB, yarı resmî nitelikte bulunan kısaca bilgisi verilen şu ikisine (birincisine gözlemci olarak) üyeliği bulunmaktadır.

AB Baroları ve Hukuk Kuruluşları Konseyi (CCBE)

CCBE, merkezi Brüksel'de bulunan ve Avrupa Birliği'ne üye ülkelerdeki hukuk kuruluşları ile baroların üye olduğu bir birliktir. Türkiye Barolar Birliği, Türkiye'nin Avrupa Birliğine aday ülke olması nedeniyle CCBE'de gözlemci üye statüsüne sahiptir. CCBE'ye üye ülkeler; Almanya, Avusturya, Belçika, Danimarka, İspanya, Finlandiya, Fransa, Yunanistan, İrlanda, İzlanda, İtalya, Lichtenstein, Lüksemburg, Norveç, Hollanda, Portekiz, Birleşik Krallık ve İsveç olup gözlemci üyeler, Kıbrıs, Estonya, Macaristan, Polonya, Slovak Cumhuriyeti, Çek Cumhuriyeti, Romanya, Slovenya, İsviçre, Türkiye'dir.

Uluslararası Barolar Birliği (IBA)

Birleşmiş Milletler' in tavsiye ve destekleri doğrultusunda, 34 Ulusal Baro Birliği 17 Şubat 1947 de New York'ta bir araya gelerek, hukuk ve adaletin dünya çapında yaygınlaştırılması ve geliştirilmesi amacıyla, Uluslararası Barolar Birliği'ni kurmuşlardır. Uluslararası Barolar Birliği'nin merkezi Londra'dadır.