Alanyazın Taraması

Alanyazın bir konu hakkında üretilen bilgilerin bütünü olarak tanımlanabilir. Bu bilgiler yazılı, sözlü hatta görüntülü olabilir. Yani bazen bir kitap, bazen bir makale şeklinde olabileceği gibi bazen de bir fotoğraf, harita , video kaydı, ses dosyası şeklinde de olabilir. Alanyazın tarama ,bir bilim dalının çeşitli konularında üretilmiş bilgilere ulaşmak için mevcut bilgi kaynaklarının gözden geçirilmesi ve ilgili yayınlara ulaşılmasını içerir. Bu sayede araştırmacı seçtiği konuyla ilgili kimin, neyi , nasıl araştırdığını görerek konusuyla ilgili mantıksal temeli oluşturur ve araştırma odağını bu yönde geliştirebilir. Alanyazın taraması, araştırma problemine karar vermeyle başla yıp sırasıyla; problemle ilgili anahtar kelimelerinin belirlenmesi , ilgili kaynaklar a erişim, kaynakların incelenip organize edilmesi ve bu kaynakların raporlanmasıyla sonlanan belirli bir sistematik içerisinde yürütülen bir süreçtir . Hazırlanan içeriğin sonunda konunun tümünü kapsayacak şekilde özet hazırlanmalıdır.

Alanyazın taramada kullanılan kaynaklar, birincil ve ikincil kaynaklar olarak ikiye ayrılır. Birincil kaynaklar ; bilginin kendisini içeren orijinal bilgi kaynağı iken, ikincil kaynaklar birincil kaynaklardaki bilgiler kullanılarak üretilen bilgileri içerir.

Birincil Kaynaklar: Genelde özgün bir içeriğe sahip ve bilgiyi doğrudan sunmayı amaçlayan arkeolojik sanat eserleri; film, video veya fotoğraflar, günlükler, nüfus sayımları, mahkeme kayıtları, röportajlar, tarihî belgeler, tablolandırılmış anket sonuçları, laboratuvar deneyleri veya gözlemlerinin kayıtları, staj gözlemlerinin kayıtları gibi veri ya da bilgiler içeren kaynaklardır. İkincil Kaynaklar: Genellikle birincil kaynaklardan elde edilen bilgilerden yola çıkarak üretilen kaynaklardır. Birincil kaynakların sentezi şeklinde yapılan makaleler, kitaplar bunlara örnek verilebilir. Ayrıca ansiklopediler, sözlükler, el kitapları (handbook) dizinler de ikincil kaynaklara örnek olarak verilebilir. Bilginin kendisini içermez, bu bilgilere nasıl ulaşılacağına dair yönlendirmeler yapabilir. Yani bu kaynaklar bilgi üretildikten sonra ortaya çıkarlar.

Alanyazın taramada kullanılan kaynaklara akademik dizinler ve akademik arama motorları ile ulaşılabilir. Akademik arama motorlarından en bilineni Google Akademik' tir.2004 yılında Google tarafından sadece akademik tez , makaleler, araştırmalar ve kitapları tarayan bir arama motoru olarak geliştirilmiştir. Akademik dizinlerden ise Social Science Citataion Index (SSCI) ve Science Citation Index (SCI)'dir .

Belirtilen bu dizinlere ve daha fazlasına ULAKBİM üzerinden ulaşabilirsiniz. Yine ULAKBİM üzerinden birçok dergi ve kütüphane kataloğuna ulaşmak da mümkündür .

Etkili alayazın tarama yapmak ve istenilen kaynaklara daha hızlı ulaşabilmek için dikkat etmeniz gereken bazı noktalar vardır. Bunlar :

1-Konunuzu net olarak belirleyin .

2-Konunuzla ilgili anahtar kelimeleri iyi belirleyin .

3-Aramalarınızı önce dizinlerde, sonra akademik arama motorlarında gerçekleştirin .

4-Dizin ve akademik arama motorlarında gelişmiş özellikleri kullanın .

5-Ulaştığınız kaynakları bilgisayarınıza kaydederken belirli konu başlıklarında organize ederek kaydedin .

6-Ulaşamadığınız kaynakları web sitelerinde de aratınız .

7-Ulaştığınız kaynaklarla ilgili mutlaka notlar tutun .