Arama ve Kurtarmaya Yönelik Bazı Mühendislik Uygulamaları

Arama ve kurtarma çalışmalarında teknoloji, fiziki güç ve doğru karar alma son derece önemli etkenlerdir. Ancak bunların yanında bilgi birikimi, disiplin, ekip çalışması ve insani değerlerinde birlikte yoğurulması gerekir. Felaket bölgelerinde yoğun olarak zehirli ve boğucu gazların, yüksek sıcaklık ve diğer tehlikelerin olabileceği mekânlardır. Bu nedenle arama ve kurtarma ekibinde görevlendirilecek elemanların farklı meslek gruplarından seçilmiş ve özel olarak yetiştirilmiş kişilerden oluşturulması gerekir.

Arama ve kurtarma çalışmalarının planlamasında mühendislik uygulamalarının büyük önemi vardır. Arama ve kurtarma çalışmaları için kullanılacak kaynakların iyi bir planlama ile doğru bir şekilde kullanılması gerekir. Aksi durumlarda hem arama kurtarma ekibinin hem de kazazedelerin hayatı tehlikeye girebilir. Mahsur kalan insanların temiz hava ihtiyaçlarının tahmin edilmesi, kazazedelere güvenli bir şekilde ulaşılabilmesi, arama ve kurtarma ekiplerinin kapalı alanlarda kazazedelere ulaşıncaya kadar ihtiyaçları olan temiz hava miktarının hesaplanması, arama kurtarma sırasında maruz kalınabilecek zararlı gazlar ve bunlara karşı alınabilecek önlemler gibi ayrıntılı bilgilere sahip olmadan doğru bir arama ve kurtarma planlamasının yapılması çok zordur.

Deprem, heyelan, göçük ve benzeri olaylar sonucu oluşan ve kazazedelerin mahsur kaldığı kapalı alanların havası, atmosferik hava ile kapalı alanda bulunan gazlar ve bunların karışımından oluşur. Oksijen yetersizliğinin insan sağlığı üzerinde olumsuz fizyolojik etkileri vardır. Dinlenme durumundaki bir kazazedenin en az 4,80 litre/dakika temiz havaya ihtiyacı vardır.

Kapalı alanlarda arama ve kurtarma görevlileri üzerindeki eşyaların ağırlıkları (yükleri) ve alınan mesafeye göre mutlak görüş mesafesinde hem solunabilir atmosferde hem de solunamaz atmosferde yürüme süresini hesaplamak mümkündür.

Kapalı alanın atmosferine karışan zararlı gazları insan sağlığı açısından belirli bir konsantrasyonun altında tutulabilmesi için gereken temiz hava miktarı hesaplanabilir. Böylece, arama ve kurtarma planları zararlı gazların konsantrasyonları dikkate alınarak yapılabilir.

Yıkığa müdahale iki şekilde gerçekleştirilebilir. Düşey müdahale (kuyu açılması) ve yatay müdahale (çöken binanın kenar açıklıklarından galeri ile girilmesi). Kuyu yöntemi; genelde toptan göçmüş yüksekliği az ya da orta binalarda kazazedeye hızlı bir biçimde ulaşmak için uygulanabilir. Galeri açma yönteminde; tamamen yıkılmış binalarının kenarlarından açılacak bir galeri ile kazazedeye ulaşılma amaçlanmaktadır.