Ambalaj Türleri
Ambalaj Türleri Ve Ambalaj Fonksiyonları
Bir uzmanlık alanı olarak atfedilen ambalaj tasarımı, grafik tasarım ürünleri içerisinde yer almaktadır.
İnsanlığın doğuşundan bu yana ilk olarak besinleri muhafaza etme yolu ile ortaya çıkmış olan paketleme yöntemi, zamanla ambalaj fonksiyonları ile birlikte, pazarlama stratejisi olarak karşımıza çıkmaktadır. Anlatılan durum üzerinde insanlığın, konar göçer bir toplum olmasının da büyük etkisi vardır.
Bir ambalajın nitelikli ve iyi olarak tanımlamak için, içerisindeki ürüne uygun ve doğru seçilmiş bir malzeme ile bütünleşmesiyle mümkündür .
Asıl görevinin (koruma ve muhafaza etme) yanında bir de firma isimleri, marka logoları ile beraber bir reklam unsuru oluşturmuştur. Ambalajın en temel fonksiyonu ürünü korumak ve muhafaza etmektir fakat ambalaj tasarımı aslında bir satış politikasını içerisinde barındıran grafik tasarım elemanıdır.
Ambalaj görseli, işlevsellik ve estetik unsurlarını bir araya getirmektedir. Tüketicinin dikkatini çekmek ambalajın görsellik fonksiyonunun en önemli amacıdır. Bu amaç doğrultusunda renk, tipografi, ürün görseli ya da illüstrasyon, boyut, işlevsellik ve kullanım kolaylığı, ürün bilgilendirmesinin yeterli olması görsel anlatım dilini oluşturmaktadır. Fakat tüketicilerin dikkatini çeken her ürünün de satın alındığı söylenemez .
Bir ürününün satışını yapabilmek için ilk olarak ürünü, belli stratejilerle giydirmek gerekmektedir. Ambalaj üzerinde yer alan renk, tipografi, ürün logosu ya da amblemi, form ve yapısı gibi özelliklerin etkili olması onca ürün arasından fark edilmesini sağlamaktadır.
Ambalaj tasarımı, tüketicinin dikkatini çekmek ve ürünü satın aldırmak için çok fazla satış stratejisine sahiptir ve gün geçtikçe yeni satış stratejileri üretilmekte ya da geliştirilmeye devam etmektedir.
Ambalaj, yalnızca salt bilgi vermenin ötesinde, duygusal yönü tüketici bilinçaltına yöneliktir. Ambalaj üzerinde bulunan marka logo sitili, tipografi stilleri, ikon ve semboller, kullanılan renkler, doku ve formlar, görseller (illüstrasyon, fotoğraf) vb. grafik tasarım elemanlarının bütünleşmesi ile belirginleşmektedir. Böylece tüketiciler çoğu zaman farkında olmadan ambalajdan etkilenmektedir.
Ambalaj tasarımı uygulaması yapılırken, ambalajda kullanılacak renk ile ürün yapısı eşleşmelidir. Fakat bunun yanında tüketici üzerinde gerçekleşecek psikolojik etki göz ardı edilmemelidir. Ambalaj üzerindeki tek renk veya tek renk tonlaması görsel etkiyi güçlendirecektir. Tipografinin arkasındaki renk ile tipografide ayrıştırıcı renkler tercih edilmelidir ki okunurluk etkisi kaybolmasın. Kare formlu veya silindir formlu ambalajlarda karşılıklı yüzeylerinde bulunacak şekilde tipografi ve biçimlerin tekrara uğramasında hiçbir sakınca yoktur. Silindir ambalajların raftaki konumlarına göre yalnızca dörtte birlik kısmı okunabilmektedir. Bu tür ambalajların alt kısımlarında tüketicinin aldıktan sonra ilgilenip okuyacağı kısımlara yer verilmektedir. Üst kısımlarında ise, ürün markası, firmanın ismi, ürün hakkında ayırt edici özelliklere (fıstıklı, bademli, vegan vb.) yer verilmelidir. Bunların dışında ambalajın arka kısmında ya da dar yüzeylerinde içindekiler, içerik, fiyat önerisi, ağırlık, kullanım şekli vb. özellikler bulunmaktadır.
Ambalaj tasarımcısı, yaratıcı tasarım fikirleri ve farklı ürünler için tasarımlar geliştirmekten sorumlu bir profesyoneldir. Başarılı olmak için her markanın kendine özgü bir bakış açısı olması ve bu benzersiz durumu doğru biçimde ifade edebilmesi gerekmektedir.
Ambalaj, marka kimliğini tanımlamada anahtar bir araçtır. Firma ve ürün için oluşturulan yaratıcı ambalaj tasarımı, tüketicilerin ürünün ne olduğunu, neden o ürünün almasının gerektiğini anlatırken, ürünü kolaylıkla tanımasını da sağlayabilmektedir. Ayrıca markanın başarısındaki etkisi göz ardı edilmemeli ve markanın tüketiciye anlatmak istediği hikâyesini kesintisiz bir biçimde aktarabilme gücüne de sahip olduğu unutulmamalıdır.
Gerçekte ambalaj yaratıcı bir marka ifadesidir. Bu yüzden ürün ve markaların ambalaj tasarımcılarına geçmişte olduğundan daha çok ihtiyacı olduğu söylenebilir .