Aile Eğitimi Katılım Çalışmaları
Öğrencinin gelişimini desteklemek amacıyla gereksinim duyulan konularda aile üyelerine bilgi, duyuş, düşünüş ve beceri kazandırmaya yönelik gerçekleştirilen eğitime aile eğitimi denir. Okullarda aile yaşamını güçlendirmek ve çocuğun çok yönlü gelişimini desteklemek amacıyla bir dizi etkinlikten oluşan aile eğitimi katılım çalışmaları yapılmaktadır.
Aile Eğitimi Etkinlikleri
Aile eğitiminin esas alındığı katılım etkinlikleri beş boyutta gerçekleştirilmektedir. Bunlar, öğrenen aile etkinlikleri, öğreten aile etkinlikleri, aile iletişim etkinlikleri, gönüllü aile etkinlikleri, karar almada aile etkinlikleri, toplumla iş birliğinde aile etkinlikleri olarak sıralanabilir.
Öğrenen aile katılım etkinlikleri: Ailelere çocuk yetiştirme ve öğrencilerinin okul eğitimini destekleyecek ev ortamını oluşturma konusunda bilgi ve beceri kazandırmak amacıyla ailelerin eğitimine yönelik etkinliklerdir.
Öğreten aile katılım etkinlikleri: Çocuğun okuldaki öğrenmelerini evde desteklemek amacıyla evde öğrenme etkinliklerinde ailenin görev ve sorumluluk üstlendiği ve ev ödevlerinin düzenli şekilde organize edilerek öğrencinin evdeki öğrenmelerinin desteklendiği boyuttur.
Bilgi kaynağı olarak aile katılım etkinlikleri: Okul aile arasında çocuğun tanınması, gelişim sorunlarının çözümü, gereksinimlerinin karşılanması amacıyla gerçekleştirilen ve aileden bilgi alınan etkinliklerdir.
Gönüllü aile katılım etkinlikleri: Okulların ailelerin gönüllü olarak okul uygulamalarını katılımlarını sağlamak amacıyla eğitim, çalışma ve programlar geliştirdiği bir boyuttur.
Karar almada aile katılım etkinlikleri: Okul aile birlikleri ya da diğer aile organizasyonları yoluyla ailelerin okul kararlarına dâhil edildiği etkinliklerdir.
Toplumla iş birliğinde aile katılım etkinlikleri: Toplum, iş, dernek, üniversite ve diğer grupların okul programları uygulamaları ile öğrencinin öğrenmesi ve gelişimini güçlendiren kaynak ve çalışmaların koordine edildiği boyuttur.
Aile Eğitimi Çalışmalarına Katılım
Aile-okul ortaklığı çerçevesinde uygulanan aile eğitimi katılım çalışmaları aile-öğretmen ve yönetimin birlikte hareket etmesini gerektirir. Aile eğitimi çalışmalarına katılımı sağlamada tarafların birbirine yönelik değer algıları son derece önemlidir. Buna göre aile eğitimi katılım çalışmaları, çocuğun gelişimi ve okul başarısı için gerekli olduğu kabul edilmeli ve kapsamlı - tamamlayıcı öğrenme yaklaşımları içinde yerini almalıdır. Bu amaçla aile eğitimi katılım çalışmalarına toplumun farklı kesimleri içinden gelen birçok paydaş arasındaki anlamlı ve paylaşılan bir sorumluluk olarak yaklaşılmalıdır. Ayrıca aile eğitim katılım çalışmaları gelişimsel bir bakış açısıyla işletilmeli ve öğrenme durumları boyunca katılımın sürekliliği teşvik edilmelidir. Bu nedenle aile katılım çalışmaları sistematik ve sürdürülebilir olmalıdır.
Aile Eğitimine Katılımı Engelleyen Nedenler
Aileden, öğretmen ve okul yönetiminden, çevreden, aile eğitimi sürecinden kaynaklanan sorunlar aile eğitimine katılımı engellemektedir. Bu sorunların kaynağını tespit etmek sorunların çözümünü kolaylaştırmaktadır.
Aile Eğitimi Katılım Çalışmalarında İletişim
Ailenin okula yönelik değer algısını etkileyen temel öge, okul -aile arasındaki iletişim niteliğidir. Çocukların okula başlamasıyla birlikte ailelerin de aile eğitimine olan gereksinimleri ortaya çıkmaktadır. Bu gereksinim karşılamak ve aileleri katılım çalışmalarına güdülemek ancak etkili iletişimle mümkün olabilir.
Aile Eğitimi İletişim Etkinlikleri
Aile eğitimi katılım çalışmalarının bir parçası olan iletişim etkinliklerinde sözlü, yazılı, görsel birçok iletişim türü kullanılmaktadır. Bu iletişim türlerinde aile eğitiminin amaçlarına uygun olacak şekilde belirlenecek yöntemlerle aile eğitim iletişim etkinlikleri düzenlenebilir.
İlk Görüşme: Ailelerin okula ilk gelişleri çocuklarını bir okul öncesi eğitim kurumuna kayıt etme aşamasında gerçekleşir. Bu ilk görüşmede aileler son derece sıcak karşılanmalı okula dair genel bilgiler ve okulun olanakları hakkında kısa bilgiler verilmelidir.
Tanışma Toplantısı: Okullar açılmadan aileleri bilgilendirmek, okula uyumlarını sağlamak, çocuklarının eğitim ortamlarını görmelerini sağlamak amacıyla tanışma toplantısı düzenlenir.
Ebeveyn/Veli Toplantısı: Eğitim -öğretim etkinliklerinin süreci hakkında velileri bilgilendirmek, alınacak tedbirler hakkında görüş alış verili yapmak amacıyla veli toplantıları yapılmaktadır.
Grup Toplantısı: Ailelerle küçük gruplar hâlinde çocuk eğitimi, anne -baba - çocuk iletişim etkinlikleri, oyuncak yapımı gibi ailelerin gereksinim duydukları konularla ilgili yapılan toplantılardır.
Bireysel Görüşme: Ailelerle birebir yapılan destekleyici görüşmelerdir. Sadece problemli öğrencilerin aileleriyle değil tüm ailelerle yılda en az bir kez bireysel görüşme yapılmalıdır.
Ev Ziyaretleri: Aileler, bilgi verme, paylaşma veya eğitim amaçlı evlerinde ziyaret edilebilirler. Ev ziyaretleri, çocuğu tanımak ve aile yaşamı hakkında bilgi edinmek açısından önemlidir.
Telefon, İnternet Görüşmeleri, Yazışmalar: Bilgi vermek, duyuru yapmak ve eğitim öğretim etkinliklerinden aileleri haberdar etmek amacıyla sözlü, yazılı iletişim kaynakları kullanılabilir.
Pano, Afiş, Broşür, Kitapçık, Dergi ve Gazateler: Okulda anne ve babaların gereksinimlerine uygun, yapılan toplantıları, sınıf -okul etkinliklerini destekleyen, bilgilendirme, duyuru ve tanıtım amaçlı panolar, afiş, broşür, kitapçık, dergi ve gazeteler gibi görsel ve yazılı materyaller hazırlanabilir.
Özel Davetler, Törenler, Sergiler: Özel davetler, törenler, sergiler okul aile iş birliğini teşvik etmede, ailelerin toplumla bütünleşmesini sağlamada, gönüllü aile katılımının desteklenmesinde büyük yararı vardır.
Sınıf İçi Eğitim Etkinlikleri: Ailelerin yıl içinde hangi sınıf veya okul etkinliğinde yer alabileceği, katılımın nasıl olacağı belirlenerek, aile ile birlikte planlama yapılır. Öğretmen etkinlik öncesinde etkinliğe katılacak anne - babaya etkinlikle ilgili neler yapılacağı konusunda dikkat edecekleri hususlara ilişkin rehberlik etmeli, etkinlik boyunca sınıfta kendilerini desteklemelidir.
Konferanslar: Anne -babaların ebeveynlik becerilerinin geliştirmek, çocuk gelişimi ve eğitimi konusunda bilgilerini ve farkındalıklarını artırmak amacıyla velilerin gereksinimlerine uygun bir şekilde okulda konferanslar düzenlenebilir.