Afetlere İlişkin Mezvzuat ve Afetlerde Faaliyet Gösteren Kuruluşlar

Bireysel düzeyde yaşam kayıpları, yaralanmalar, psikolojik rahatsızlıklar, sosyal, ekonomik, siyasal boyutta en genelde düzenin/normalin bozulması, teknik alanda taşınır taşınmaz kaynakların zarar görmesi gibi sorunlar, afet ile mücadele afet yönetimi olarak isimlendirilen bakış açısı ve pratiğini ortaya çıkarmıştır.

Farklı sosyal kesimlerin afet kaynağı zararlarının azaltılması amacını taşıyan çalışma alan ı afet yönetimi olarak isimlendirilmektedir.

İnsan ile doğa arasındaki mücadelede doğanın üstün gelmesi durumunda ortaya çıkan kayıplar, uluslararası topluluğunun afet yönetimi tartışmalarında yer bulmuş ve son dönemlerde özellikle küreselleşme süreci ile birlikte uluslararası ve uluslar ötesi afet yönetimi bakış açısına doğru bir değişim ortaya çıkmıştır. Bu noktada afetlerin küresel etkilerinin önemli etkisi bulunmaktadır. Ülkelerin sınırlarını aşan etkiler, ülkelerin kendi coğrafi sınırları ile belirlenmiş olan afet yönetimi ile ilgili yasal düzenlemeleri yetersiz kılmış, bu nedenle daha kapsayıcı bir yasal yapılanmaya neden olmuştur

Uluslararası Antlaşma ve Uygulamalar

Uluslararası Doğal Afet Zararları Azaltma On Yılı (IDNDR): Özellikle gelişmekte olan ülkelerde doğal afet kaynaklı maddi, sosyal ve ekonomik zararların kapasite geliştirilmesi aracılığı ile azaltılmasını hedefleyen bu eylem planı, on yıllık bir zaman dilimi içinde bu amaca ulaşmayı hedeflemekte idi.

Yokohama Stratejisi –Afet Yönetimi İhtiyacının Küresel Farkındalığı (Yokohama Eylem Planı): Japonya Yokohama’da 1994 yılında gerçekleştirilen bu toplantıda “On yıl” hedeflerinin değerlendirilmesi yapılmıştır. Bunun sonucunda ise yine Birleşmiş Milletler himayesinde Yokohama Stratejisi – Afet Yönetimi İhtiyacının Küresel Farkındalığı (Yokohama Eylem Planı) oluşturulmuştur

Birleşmiş Milletler Uluslararası Afet zararlarının Azaltılması Stratejisi (ISDR): Birleşmiş Milletler ve üye ülkeler tarafından afet zararlarını azaltma konusunda şu ana kadar yapılan uluslararası girişimlerin başarısını daha da art ırmak amacı ile 1999 yılında Uluslararası Afetlerin Azaltılması Stratejisi oluşturulmuştur.

Hyogo Eylem Planı: “Dünya Afet Riskinin Azaltılması Konferans ı” 2005 yılında Japonya’nın Kobe kentinde gerçekleştirilmiş ve bu etkinliğe katılan 168 ülke 2005‐2015 yıllarını kapsayan on yıllık zaman dilimi için Hyogo Eylem Plan ı’nı imzalamıştır.

2015 sonrası durum

Hyogo Eylem Plan ı’nın son dönemlerinde bir sonraki on yılı kapsayacak yeni bir eylem planı hazırlığı söz konusu olmuştur. Bu çerçevede Birleşmiş Milletler tarafından “Afet Riski Azaltılması 2015 Sonrası Çerçevesi için Önerilen Unsurlar” bildirisi yayınlanmıştır.

Türkiye’de Afet Yönetimi

Türkiye coğrafi ve jeopolitik konumu nedeni ile farklı afet türlerine maruz kalan bir ülkedir. Afetler ile mücadele konusunda çoğunlukla kamu yönetimi bakış açısını kabullenen Türkiye Cumhuriyeti, yakın bir tarihe kadar bu anlayışı sürdürmüştür. 2009 yılında Başbakanlık’a bağlı Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı kurulmuş, daha önceden farklı kamu birimlerinin bünyelerinde ayrı ayrı faaliyet gösteren alt birimler tek bir çatı altında toplanmıştır.