HF/SSB Telsiz Haberleşmesi

Afetlerde, haberleşme altyapısının zarar görme ihtimali çok yüksek olduğundan, afet sonrası haberleşme ciddi manada kesintiye uğrayabilir. Bu yüzden afet durumlarında en etkili olabilecek haberleşme yöntemi, en az teknolojik altyapı gereksinimi duyan haberleşme yöntemidir. Oldukça zor bir haberleşme şekli olarak kabul edilen HF haberleşmesi gelişen teknoloji ile birlikte gece -gündüz, farklı mevsimler gibi farklı koşullarda haberleşme yapılacak en iyi frekansı otomatik olarak bulan cihazlar sayesinde daha kaliteli ve güvenilir olarak kullanılabilir hale gelmiştir. Ülkeler arası mesafelere ulaşabilecek olması ve işletme maliyetinin olmaması da bu teknolojiyi öne çıkaran faktörlerdendir.

Hem dünyada hem de ülkemizde bu konuda kabul görmüş genel haberleşme yöntemi HF/SSB telsiz kullanımıdır. HF frekans aralığı 3 -30 MHz aralığında olup, bu frekanstaki haberleşme hem yüzey dalgası olarak hem de gök dalgası olarak yayılabilmektedir. HF telsizlerinden gönderilen sinyaller de gök dalgaları olarak ilerler. Özellikle uzak noktalardaki (birbirini göremeyen) röle veya telsiz haberleşmesinde bağlantı kurulmasına olanak tanır. Bu yüzden afet gibi, bölgedeki aktarıcı istasyonların ve altyapının zarar görme ihtimalinin yüksek olduğu durumlarda birincil öneme sahip haberleşme aracıdır. Bu durumlarda direkt haberleşme yapılabileceği gibi, acilen deprem bölgesi yakınlarında olan ve zarar görmemiş olan bir aktarıcıya da bu telsizlerle ulaşmak mümkün olur. Böylece HF haberleşmesi çok uzak mesafelere rahatlıkla ulaşabilir.

SSB modülasyonu ile birlikte kullanıldığında düşük maliyet, verimli kanal kullanımı ve düşük güç gereksinimi gibi özellikleri ön plana çıkmakta ve afet durumuna daha uygun hâle gelmektedir. SSB modülasyonu kullanması sayesinde düşük güçlerde çalışabilen bu teknoloji uzun süreli kullanım sağlayabilmektedir

HF haberleşmesinin önemli aktörlerinden bir tanesi de amatör telsizcilerdir. Bu kullanıcılar afet dışı durumlarda hobi olarak yaptıkları haberleşmedeki bilgilerini afet durumunda çok rahatlıkla kullanabilmektedirler.

TRAC ülkemizdeki amatör telsizciler cemiyetidir. TRAC, Başbakanlık ve AFAD, afet durumlarında nasıl koordinasyon sağlayacaklarına dair adımları atmış ve gerekli düzenlemeleri yapmışlardır. Bu üç kuruluş afet durumlarında HF/SSB haberleşmesi üzerinden koordineli olarak çalışmaktadırlar.

HF/SSB haberleşmesi için mors kodları, Q kodları gibi çeşitli kodlar üretilmiş ve CW haberleşmesi kısaltmaları ile birlikte kısa ve net mesaj iletmek için etkin olarak kullanılmaktadır.

Ayrıca lisanssız kullanıma açık olan halk bandı kullanıcıları da afet durumlarında kendi imkânlarını kullanarak haberleşmeye katkıda bulunabilirler.