Telsiz Haberleşmesi
Hem verici hem de alıcı olarak çalışabilen kablosuz iletişim araçlarına telsiz adı verilir.
Telsizler kullanım amaçlarına göre el telsizi, araç telsizi ve sabit telsiz olarak üçe ayrılırlar.
Kullandıkları teknolojiye göre ise analog ve sayısal telsiz olarak ikiye ayrılmaktadırlar. Analog telsizler, özellikle afet durumlarında önemli bir kullanım alanına sahipken, sayısal telsizler de sundukları ekstra özellikler ve görüşme kalitesindeki üstünlük ile diğer acil durumlarda tercih edilmektedirler.
Frekanslarına göre VHF/UHF ve HF diye üçe ayrılan telsizler, haberleşme modlarına göre ise simplex ve röleli olmak üzere ikiye ayrılmaktadırlar. Afet durumlarında genellikle simpleks haberleşme alt yapı gerektirmediği ve iki telsiz arasında direkt haberleşme yapılırken (yakın kanal) kullanıldığı için ön plana çıkmaktadır.
Herhangi bir afet durumunda teknolojik altyapıya en az ihtiyaç duyan haberleşme yöntemi olan ve bu özelliğinden dolayı afet durumlarının vazgeçilmez bir unsuru olan telsiz haberleşmesi konusunda yeterli bilgiye sahip olmak oldukça önemlidir. Afet durumunda genellikle haberleşme yapısını besleyen güç üniteleri ve altyapı zarar görür. Bu yüzden, günlük hayatta acil durum ekiplerinin veya arazide görev yapan birliklerin temel haberleşme ekipmanı olan telsizlerin afet durumlarında da haberleşmede çok önemli bir yere sahip olduğu görülmektedir.
Tüm birimlerin ve telsiz kullanıcısı operatörlerinin katılımı ile oluşan telsiz haberleşme ağına çevrim adı verilir. Afet durumlarında haberleşmenin nasıl yapılacağı yönetmelikler ile belirlenmekle beraber, genel haberleşme düzeni içinde her çevrimin bir lideri vardır. Telsizle konuşurken, anlaşılır olmak çok önemli olduğundan belirlenmiş kurallara dikkat etmek çok önemlidir . Telsiz haberleşmesinde ifadeler mümkün olduğu kadar kısa, öz ve anlaşılır şekilde olur. Sesin duyulmadığı veya anlaşılmadığı durumlarda kesinlikle bağırmamalı, daha iyi bir konuma geçerek veya telsiz verici gücü artırılarak sorun giderilmeye çalışılmalıdır.
Telsiz haberleşmesinde, çeşitli nedenlerle anlaşılmasında güçlük çekilen kelimelerin anlatılmasında kelimenin kendisini söylemek yerine önceden belirlenmiş ifadelerle kodlanması gerekebilir. Bu durumda fonetik alfabe kullanılır. Fonetik alfabe ezberlenmeli ve gerektiğinde kullanılmalıdır. Telsiz cihazı ve üzerindeki fonksiyonlar iyi tanınmalı, telsiz kanalında önce dinleme yapıp kanalın boş olduğundan emin olduktan sonra çağrı uygun formatta yapılarak mümkün olan en kısa sürede durum aktarılmalıdır.
Telsiz cihazları her türlü darbeden ve kötü hava şartlarının etkisinden korunmalı ve acil durumlarda kullanıma hazır olması için gereken hassasiyet gösterilmelidir.
Telsiz haberleşmelerinin her zaman kolaylıkla dinlenebileceği unutulmamalı ve ilgili kodlar haricindeki bilgiler telsiz haberleşmesi üzerinden paylaşılmamalıdır.
Son olarak acil durumlarda ne yapılacağı önceden öğrenilmeli ve zamanın çok değerli olduğu acil durumlara hazırlıklı olmalıdır.