Haberleşme Teknolojilerİ

Analog haberleşme sistemlerinin temelinde genlik modülasyonlu sistemler yer alır. Radyo ve televizyon yayıncılığında genlik modülasyonunun değişik türleri kullanılır.

Taşıyıcılı genlik modülasyonlu işaret aynı zamanda taşıyıcı işareti de içermektedir. Taşıyıcının iletilmesi, mesaj işaretine ilişkin bilgi içermediği için, verici gücünün verimsiz kullanılmasına sebep olmaktadır. Diğer taraftan alıcı tarafta demodülasyon işlemini kolaylaştırmaktadır. Modülasyonlu işaretin bant genişliği mesaj işareti bant genişliğinin iki katı olmaktadır.

Taşıyıcılı genlik modülasyonunun olumsuz tarafı olan verici gücünün verimsiz kullanımını önlemek için, taşıyıcısı bastırılmış genlik modülasyonu geliştirilmiştir. Bu modülasyon türünde de modülasyonlu işaretin bant genişliği mesaj işareti bant genişliğinin iki katıdır. Alıcı tarafta demodülasyon işlemi için vericideki taşıyıcı ile senkron bir taşıyıcı işarete ihtiyaç duyulması bu yöntemin dezavantajıdır. Bu olumsuzluğu ortadan kaldırmak için pilot taşıyıcı kullanılması bir çözümdür.

Hem bant genişliğinden tasarruf etmek, hem de verici gücünü daha etkin kullanmak için tek yan bant modülasyonu geliştirilmiştir. Modülasyonlu işaretin bant genişliği mesaj işareti bant genişliğine eşittir. Tek yan bant modülasyonlu işaret elde etmek için önce taşıyıcısı bastırılmış genlik modülasyonu yapılır. Daha sonra yan bantlardan biri bir süzgeç yardımıyla yok edilerek tek yan bant modülasyonu elde edilir. Modülasyonlu işareti elde etme işleminde, keskin süzgeç yapımı zor olduğundan daha çok faz kaydırma yöntemi tercih edilir. Bu yöntem özellikle telsiz haberleşmesinde kullanılmaktadır.

Tek yan bant modülasyonunun bant tasarrufu özelliği, taşıyıcısı bastırılmış genlik modülasyonunun kolaylık özelliği birleştirilerek artık yan bant modülasyonu ortaya çıkarılmıştır. Taşıyıcısı bastırılmış genlik modülasyonlu işaretin yan bantlarından birini tamamen, diğerinin ise %25'lik kısmını geçiren bir artık yan bant süzgeci kullanılarak modülasyonlu işaret elde edilir. Demodülasyonu da oldukça kolaydır.

Karesel modülasyon taşıyıcısı bastırılmış genlik modülasyonunun benzeridir. Televizyon yayıncılığında renk fark işaretlerinin çoklanarak tek bir işaret haline getirilmesinde kullanılır. Aynı iletim ortamından birden fazla işaretin iletilmesini sağlayan sistemlere çoklayıcı sistemler denilmektedir. Bu nedenle bu sistem karesel çoklama sistemi olarak adlandırılır. Alıcı tarafta ise iki adet demodülatör yardımıyla mesaj işaretleri elde edilir.

Açı modülasyonlu sistemlerde taşıyıcı işaret yine yüksek frekanslı sinüzoidal bir işarettir. Mesaj işaretine bağlı olarak taşıyıcı işaretin açısı değişir. Taşıyıcının açısını değiştirmenin iki yolu vardır. İşaretin frekansı veya fazı değiştirilir. Frekansının değiştirilmesine frekans modülasyonu fazının değiştirilmesine faz modülasyonu adı verilir. Frekans modülasyonunda mesaj işaretine bağlı olarak taşıyıcı işaretin frekansı değiştirilir. Mesaj işareti anlık olarak değişeceğinden, modülasyonlu işaretin frekansı da anlık olarak değişir. Faz modülasyonunda mesaj işaretine bağlı olarak taşıyıcı işaretin fazı değiştirilir. Mesaj işareti anlık olarak değişeceğinden, modülasyonlu işaretin fazı da anlık olarak değişir.

Açı modülasyonu Lineer olmayan bir işlem bu nedenle modüle edilmiş işaretin spektrumu ile mesaj işaretinin spektrumu arasında benzerlik yoktur. Açı modülasyonlu sistemler genlik modülasyonlu sistemlere göre daha yüksek bant genişliği gerektirirler. Fakat gürültüye karşı duyarlılıkları daha az olduğundan performansları daha yüksektir.