Hasta Taşıma Araçları

Hastaların/yaralıların bulundukları yerden hastane içindeki tüm birim ve kliniklere hasta ve çalışan güvenliğine uygun şekilde ve mümkün olan en kısa sürede kaldırılması işlemine hastanın taşınması denir.

Hastanın/yaralının hastane dışında transferi, ambulansa kadar uygun sedyelerle daha sonrasında ambulans ve özel araçlarla sağlanmaktadır.

Transfer sırasında hastaya ve sağlık çalışanına gelebilecek risk, dikkatli planlama uygun personel ve malzeme seçimi ile mümkün olduğunca azaltılmaya çalışılmalıdır. Transfer riski, tıbbi risk ve seyahat risklerini kapsar. Tıbbi risk, hastanın tıbbi durumu, transfer sırasındaki ısı değişikliği, hızlı veya yavaş hareket etmenin etkisi vb. durumlardır. Seyahat riski, transfer sırasında titreşim ve çarpışma riski olabilir.

Hasta ya da yaralının olay yerinden hastaneye kadar taşınması sürecine hastane dışı taşıma denir. Hastanın/yaralının bulunduğu yerden transfer aracına geçişi genelde sedyelerle sağlanır. Sahada kullanılan sedyeler; olayın bulunduğu yere, hasta/yaralının durumuna ve kullanım kolaylığına göre seçilmelidir.

Sedye, hasta ya da yaralı taşımaya yarayan yatak şeklindeki araçlardır. Acil yardım ambulansında; ana sedye, kombinasyon sedye, vakum sedye, faraş sedye ve sırt tahtası gibi sedyeler bulunur. Kurtarma çalışmalarında Neil Robertson sedye, basket sedye, kızak sedye ve Pozitif/Negatif Basınçlı hasta taşıma sedyesi gibi farklı özelliklere sahip sedyeler kullanılır.

Olağan dışı durumlarda ve standart sedyelerin yetersiz kaldığı durumlarda çevreden temin edilecek battaniye /branda ve iki tane kiriş/sopa ile sedye yapılabilir. Kullanılacak battaniye/branda ve kirişlerin sağlam olup olmadığı kontrol edilmeli, hastanın ağırlığını taşıyıp taşıyamayacağı değerlendirilmelidir.

Hastane dışında hasta/yaralı taşımasında kullanılacak aracın seçiminde; 30-60 dakika sürecek ya da 60 km’ye kadar olan mesafe için kara yolu, 60-250 km arasındaki mesafe için helikopter ve 250 km’den daha uzak mesafe için uçak önerilmiştir.

Hasta ya da yaralının hastane içindeki bir birimden başka bir birime taşınmasına hastane içi taşıma denir. Hastane içi hasta taşımada en güvenilir araç hastanın yatağıdır. Hastanın yatağıyla taşınmasının mümkün olmadığı zamanlarda uygun sedyeler, sandalyeler ve diğer yardımcı taşıyıcı araçlar kullanılır.

Hastane içindeki hastanın taşınmasında hasta yatağı, uygun sedye ve tekerlekli sandalye en çok kullanılan araçlardır. Hastanelerde hastaların başka bir bölüme/servise taşınması sırasında hasta yatağı ile taşınması hasta güvenliği açısından en güvenilir yoldur. Ayrıca hastanın taşınması sırasında yatak kenarlıkları, trapez, çengeller, elektrikli yataklar, yürüyüş kemeri, kaydırma tahtası, kaldıraç, asansör gibi yardımcı araçlardan faydalanılabilir.

Yardımcı hasta taşıma araçları arasında; hasta veya yaşlı bireyi özellikle çok kilolu bireyleri hareket ettirmek ve taşımak amacıyla kullanılan çeşitli taşıma liftleri vardır. Özellikle yatağa bağımlı yaşlı ve hastalarda, yoğun bakımlarda tercih edilen bir araçtır. Taşıma liftleri hastayı yerden kaldırmada, yatak içi pozisyon vermede, banyo yaptırma, tuvalete götürme, kol ve bacağı askıya almada kullanılmaktadır.

Hasta taşımada sedye liftleri kullanılır. Bu sedyeler hastaların yatay pozisyonda transferinin güvenli ve kolay bir şekilde yapılmasını sağlamaktadır. Kilolu hastalar için bazı sedye liftleri pratik bir çözümdür.

Hastayı kaldırma ve taşımada dik durmaya yardımcı olan yelekler, hastanın hareket etmesine yardımcı olmaktadır. Amaç hastanın dik durması ve hareketini sağlamaktır.

Sağlık çalışanı hasta taşınması sırasında hem hasta hem de kendi güvenliği ve sağlığını korumak için vücut mekaniklerine uygun hareket etmelidir.