Açık Alan Rekreasyonunda Arama ve Kurtarma

Risk

Risk, değerli bir şeyi kaybetme ya da kazaya uğrama olasılığı, zarara uğrama tehlikesi, zarar görme olasılığıdır. Tehlike ise, huzursuzluk yaratan olay veya kaza, insanların güvenliklerini riske atabilecek süreç veya olay, büyük zarar veya yok olmaya yol açabilecek durum ya da şey, yaralanma ve hasara neden olan umulmadık olaydır. Risk, olasılık, şiddet ve sıklığın ortak sonucudur.

Risk Yönetimi

Risk ve güvenlik yönetim sistemine sahip olmak birçok fayda sağlar. Bunlar; kaza sayısını en aza indirmek, etkinlik katılımcısı memnuniyetini en üst düzeye çıkarmak, bunu korumak ve artırmak, katılımcıları kaza ve yaralanmalardan korumaktır.

Risk Değerlendirmesi: Risk değerlendirmesi, “kapsam, riskleri tanımlamak, riskleri analiz etmek ve değerlendirmek, önlem almak, izlemek ve incelemek ” alt başlıklarında ele alınır.

Kapsam: Hangi etkinliklerin, ürünlerin ve hizmetlerin değerlendirileceği kapsam başlığında yer alır. Risk unsurlarının tipleri, etkinlik koşulları ve türü gibi farklı unsurlara bağlı olarak değişebilir. Örneğin, dağcılık, kaya tırmanışı, bungee jumping, dalış gibi zorlu doğa -macera turizmi etkinlikleri fiziksel tehlike veya risk unsuru içerebilir ve de ileri beceriler gerektirir.

Riskleri Analiz Etmek ve Değerlendirmek: Değerlendirilen riskler kabul edilebilir ya da edilemez olarak sınıflandırılır. Bunun için risk unsurlarını ve tehlikelerini tanımlamak, tehlikenin meydana gelme olasılığını ve böyle bir olayın sonuçlarının ciddiyetini görmek ve riskin kabul edilebilir sınırlar içinde olup olmadığını değerlendirmek gerekmektedir.

Riskleri Önlemek, Kontrol Etmek ve İzlemek: Risklerin yönetilmesi için sistematik olarak gözden geçirilmesi, değişip değişmediği ve yeni risklerin oluşup oluşmadığı kontrol edilmelidir. Risk değerlendirmesi sürekli olarak yeni risklerin tespit edildiği, tanımlandığı, ölçeklendirildiği, uygun önlemlerin geliştirildiği devam eden bir süreçtir.

Standart Operasyonel Prosedürler (SOP)

Riskleri önlemeyi ve en aza indirmeyi amaçlayan prosedürler bu kapsama girmektedir. Kazaları ve yaralanmaları azaltmak, güvenli bir çalışma ortamı yaratmak ve kaliteli hizmet sunmak için standart operasyonel prosedürler önemlidir. Prosedürler açık ve kesin olmalıdır.

Beklenmedik ve Acil Durum Planları

Beklenmedik ve acil durum planları bir kaza veya acil durumda, yani, olağan program veya prosedürlerde bir sapma olduğunda gerçekleştirilen eylemler için özel kılavuzlardır. Güvenli bir etkinlik programı normal koşullar altında üç planı kapsar. Etkinlik planı (A), Beklenmedik durum planı (B) ve Acil durum planı (C).

Kaza Raporlama: Kaza raporlama risk yönetim sisteminin önemli bir unsurudur. Kaza raporları tur planının dışına çıkılmasına sebep olan herhangi bir vaka için doldurulabilir.

Eylem ve İzleme Planları: Eylem ve izleme planları öz değerlendirme araçlarıdır. Diğer bir deyişle, eylem planları ve sonuçların izlenmesi; “neyi, kim, ne zaman ve nasıl yapacak ve de nasıl takip edecek? ” sorularının yanıtıdır.

Arama ve Kurtarma

Arama ve kurtarma genel bir kavramdır. Kayıp olan bir kişiyi bulmaya çalışmak aramadır. Zor durumda olan, kaybolan, kaza geçiren ve yaralanan kişiyi bulup yardım etmek ise kurtarmadır. Bir afet ya da kaza sonucu ölen, yaralanan ya da kaybolan birisinin aranması ve kurtarılması amacıyla yapılan tüm etkinliklere ise arama ve kurtarma (AVK) denir.

Kaybolunca: Özellikle ormanlık arazilerde, siste, olağanüstü hava koşulları varsa ve benzeri durumlarda kaybolmak olasıdır. Herkes kaybolabilir. Bu anlamda büyük konuşmamak gerekir. Önemli olan kaybolunca nasıl hareket etmek gerektiğidir.

Kaza olunca: Kazalar genellikle beklenmeyen durumlarda meydana geldiğinden, takım lideri veya kazazede doğru karar verebilmeli ve uygulamada kendine güvenmelidir. Çünkü, oluşan kazalarda dikkatli davranılmadığında tehlike adım adım artabilir.

Arama: Gecikmiş ya da kaybolmuş kişi ya da kişiler aranır. Aramada zaman kritiktir çünkü arama olağanüstü bir durumdur, bilinmeyendir, genellikle acil durum gerektirir.

Kurtarma: Hangi koşullarda olursanız olun kayıp kişiyi tahliye edebilmek, yani kurtarabilmek için önce onu bulmak gerekir. Arama ve kurtarma örgütleri bu işi iyi bilir. Bu örgütlerde yer alan belli başlı birimler; operasyon, ekipman, destek, alışveriş ve dağıtım, ulaşım, tıbbi yardım, iletişim ve halkla ilişkiler, yiyecek ve su, tesis kurma, hava destek, iz sürme, güvenlik, elektronik, sedye, eğitim, dokümantasyon, sigorta, mali işler, kaynak yaratma, köpekle arama ve arama- kurtarmadır.